vrijdag 31 augustus 2018

Rustig weekje, maar wel purren!

De hele week was het relatief rustig in de Zegenpolder qua vangsten. Het bleef bij de standaard rietgorzen, putters, kneuen en een enkele grasmus. Leuke waarnemingen waren er wel, zoals een sprinkhaanzanger en een blauwborst in de akkerranden. En natuurlijk weer die overvliegende goudplevieren, boompiepers en een vroege kramsvogel. Ook de gele luzernevlinders hingen nog rond, net als wat aantallen paapjes, die zich helaas niet lieten vangen.
Jonge putters
Het hoogtepunt van de week was overigens gisteren wel, 30 augustus. Al dagen werd goede wind voorspeld in de avond, en gelukkig kwam dat uit! Toen ik om 18u aankwam in de Crezéepolder zagen we nog net de eerste groep van ruim twintig purperreigers vertrekken. Later op de avond volgden nog veel meer groepen. Soms dichtbij, soms ver. Uiteindelijk trokken 281 'purren' over! Prachtig! Zeker om te zien dat groepen over Kinderdijk komen, wachten op nieuwe vogels uit de kolonie, en dan toch weer verder gaan. Of toch niet en dan toch weer in de kolonie landen. Die zien de tocht van duizenden kilometers toch nog niet zitten.Wat dat is wat ze doen. Ongelofelijk!

Voor de hele telling, zie hier

zaterdag 25 augustus 2018

Wat plantjes en leuke augustussoorten!

Het is regenachtig vanochtend, dus het duurt even voordat ik naar buiten ga. Uiteindelijk is dan toch het moment daar, ook al is het natuurlijk niet droog. Samen met Matthieu Plaisier regen ik dus even later nat in de Crezéepolder, en dat eigenlijk voor niks. In de polder zien we naast de eerste pijlstaart, niet heel veel meer dan veel gele kwikstaarten en een vijftal paapjes. Alleen de gebruikelijke zomertalingen, lepelaars, watersnippen en dergelijke natuurlijk.
Paapje
Omdat Matthieu vanochtend alle braakliggende terreinen al heeft gedaan, schiet er niet veel over om nu nog een rondje door de Zwijndrechtse Waard te maken. Omdat daar van de week een aantal leuke plantensoorten waren gevonden nemen we die ook gelijk mee. Zo zien we vijfdelig kaasjeskruid, vederesdoorn, klein glaskruid, mierikswortel, mottenkruid, kleine majer en knopkroos. Toch niet onaardig.
Mierikswortel
Mottenkruid
Het is natuurlijk najaar, dus de planten mogen niet te lang de aandacht krijgen. Niet veel later zijn we Zwijndrecht dan ook uit, waarna we langs de Munnikendevel al snel op een bonte vliegenvanger stuiten. Altijd een leuke soort, en typisch voor deze tijd van het jaar! Hij laat zich zoals gebruikelijk slecht zien, dus al snel zitten we weer op de fiets naar de volgende verrassing.

Die komt echter niet in het Develbos, waar we nog wel een matkop horen, maar in het Waalbos! Bij aankomst is gelijk duidelijk dat het water in wat plasjes laag staat, dus in deze tijd is dat spannend voor porseleinhoentjes. Deze rallen uit Oost-Europa willen dan nog weleens graag op drooggevallen slik van beschutte plasjes met riet lopen. Dat ziet er dus uitstekend uit, zeker als ik na even scannen een waterral in m'n beeld heb. Er zitten dus rallen! Na een paar minuten is het dan inderdaad ook raak, want opeens loopt er een porseleinhoen open en bloot. Snel roep ik Matthieu en niet veel later stellen we vast dat er zelfs twee zitten! Altijd een leuke soort om te vinden en dit jaar was het op IJsselmonde nog niet gelukt.
Porseleinhoen
Omdat we net achter een rietkraagje staan hebben ze ons niet door. Ze laten zich fantastisch bekijken! Zo is het toch nog goedgekomen met die goede vogelsoort vandaag. Overigens is het net als de bonte vliegenvanger wel een typische eind augustussoort. Maar dat maakt het uiteraard niet minder leuk...
Porseleinhoen in het plasje

vrijdag 24 augustus 2018

Grauwe klauwier, vlinders en leuke vangsten!

Vandaag en de afgelopen dagen heb ik me goed weten te vermaken in de Zegenpolder. Twee dagen heb ik gevangen, één dag geteld en uiteindelijk ook nog een netje neergezet. Dat leverde zowaar een blauwborst op! Een fraaie vangst in de akkerrand! 
1kj blauwborst vrouw
Andere leuke vangsten waren ook nog een tweetal roodborsttapuiten! Twee jonge vogels uit een groepje van vier wisten het net te vinden. Een mannetje en een vrouwtje. Erg leuke beestjes zo in de hand! Overigens was een adulte kneu die zijn handpennen aan het ruien was ook mooi, terwijl een tweetal kleine karekieten nog erg nuttig was voor mijn onderzoek. Dat gaat immers over insecteneters.
Roodborsttapuiten (vrouw - boven, man - onder)
Kleine karekiet
Kneu met handpenrui. Onderste vier handpennen erg versleten ivm de anderen
Verder zijn de aantallen paapjes en tapuiten toegenomen, wat hopelijk volgende week vangsten van die soorten gaat opleveren. Ook komen regelmatig nog slecht- en boomvalk en haviken jagen, terwijl het ook met vlinders leuk is. Zo zitten er meerdere gele luzernevlinders en was kort een koninginnepage aanwezig! Pas de tweede keer dat ik deze soort op IJsselmonde ben tegengekomen. 
Koniginnepage
Als klap op de vuurpijl zag ik op de 22ste een grauwe klauwier in een akkerrand. Ik liep m'n ronde langs de netten toen hij plots voor me opvloog. Omdat ze toen veel bezig waren met stront uitrijden, vloog hij gelijk naar een paar percelen verderop. Helaas! Het had wat geweest om deze soort te vangen, maar wie weet... Later ben ik 'm ook niet meer tegenkomen. Het laat echter wel zien dat de polder écht potentie heeft. 

dinsdag 21 augustus 2018

Twee leuke Oost-Europeanen!

Ondanks dat ik nu zelf al veel aan het ringen ben, wil ik toch zo nu en dan nog wel naar Meijendel. Vandaag komt dat eindelijk weer eens uit, zodat ik in de schemer samen met Eveline van der Jagt, die hier eens komt kijken, richting de hut loop. Daar hebben Rinse van der Vliet en Vincent van der Spek de netten al in gereedheid gebracht en zijn er nog twee porseleinhoentjes aanwezig die aan het eind van de nacht zijn gevangen. Een adult en een juveniele vogel. Prachtig om deze rallen zo te zien, ook al had ik vorig jaar ook al meerdere malen dat voorrecht...
1kj porseleinhoen
De netten zijn verder aan het begin van de ochtend tamelijk leeg, en ook zit er qua trek eigenlijk niks noemenswaardigs in de lucht. Wel vangen we gebruikelijke soorten als gekraagde roodstaart, bosrietzanger, kleine karekieten, rietzangers, wat fitissen en braamsluipers. Om half 10 hangt nog wel een vink in het net. Een soort die we hier toch niet veel vangen.
Vink
Later op de ochtend blijft de diversiteit aanhouden, met als leuke toevoeging een boompieper! Dat blijft toch altijd leuk om die te vangen. Hij werd overigens in een zakje binnen gebracht met 'nog een boompieper'. Twee zakjes dus. Als ik de tweede echter voel, blijkt die toch wel een tikkeltje zwaarder te zin. Groot is dan ook de verrassing als er een heuse draaihals uit komt! Een typisch ringersgrapje, maar niet minder leuk... En de soort al helemaal niet natuurlijk. Wat blijven dat toch bizarre beesten, die hun nek in allerlei bochten kunnen wringen.
Boompieper

Draaihals
En dan volgt nog de laatste ronde, waarin bijna alle netten leeg zijn, op een paar netten na. Daar is een flock vogels doorheen getrokken, wat niet alleen een bonte vliegenvanger oplevert, maar ook een sperwergrasmus! Net als draaihals een typische doortrekker vanuit Oost-Europa in deze tijd van het jaar, alleen dan toch nog net een tikkeltje zeldzamer. Een paar jaar terug kon ik er ook al eentje uit de nette halen, maar het blijft een fantastische soort!
Bonte vliegenvanger

Sperwergrasmus
Al met al dus gelijk een hele fijne dag in Meijendel, met uiteindelijk ook nog 24 soorten en natuurlijk die twee Oost-Europeanen! Voor de totalen zie hier.

maandag 20 augustus 2018

Drukke maar afwisselende dag

Vol goede moed begin ik vanochtend weer in de Zegenpolder met het opzetten van de vaste opstelling. Dagelijks vang ik nu, maar vanochtend blijft het helaas wat rustig in de netten. Ondanks dat is een gele kwikstaart toch nog wel een goede vangst! Overigens vliegt er ook vandaag weer een groep goudplevieren over. Van deze soort zie of hoor ik nu dagelijks exemplaren overtrekken, dus hopelijk volgt ook nog een keer die andere zeldzame plevier... Een morinelplevier zou toch wel erg leuk zijn...
1kj gele kwikstaart
In de loop van de middag ben ik weer thuis, waarna ik gelijk nog wat braakliggende terreinen afstruin in Ambacht. Meer dan een fraaie tapuit levert dat helaas niet op. Maar de aanhouder wint...

Vanavond was dan ook eindelijk eens een keer de wind noordelijk dit najaar. Dat betekent reigertrek! In deze tijd van het jaar trekken met name purperreigers naar het zuiden, die we jaarlijks vanuit de Crezéepolder kunnen tellen. Ze zijn daar goed te zien als ze opstijgen vanuit de kolonie in Kinderdijk. Met Rutger en Matthieu Plaisier tel ik vanavond weer voor het eerst, en met uiteindelijk nog 42 purperreigers viel het uiteindelijk niet tegen! Het blijft toch ook een mooi gezicht om die beesten te zien vertrekken. Ze gaan dan in één keer door tot over de Sahara. Bizar.
Purperreigers
Verder was de telling niet saai met nog 15 blauwe reigers, drie bruine kiekendieven, een regenwulp en twee groenpootruiters. Ook bleken zeggendoorntjes aanwezig te zijn op de telpost. Een klein sprinkhaantje dat ook nog de nodige aandacht opeiste.. Al met al weer een druk maar afwisselend dagje zo!
Zeggendoorntje
Voor de complete telling zie hier.

zaterdag 18 augustus 2018

Een plant als hoogtepunt...

Samen met onder andere Matthieu Plaisier sta ik vanochtend weer in de Crezéepolder te tellen. Het is een rustig onderhoudende telling, met wat aantallen van boerenzwaluwen, gele kwikstaarten en aalscholvers. Daarnaast maakten wat grote zilverreigers, goudplevieren, zwarte ruiters, bosruiter en gierzwaluwen de telling niet saai. Een krentje bleef echter uit. Zie hier voor de totalen.

Na de telling volgde nog een zoektocht naar bonte vliegenvangers in de Gorzen, maar dat leverde ze nog wel op. Een melding van een mogelijke kleine jager over de Lek naar west zette ons nog wel stevig op de pedalen richting de rivierenkruising bij Ridderkerk. Het mocht echter niet baten, want de jager was vermoedelijk een paar minuten eerder gepasseerd. We waren dichtbij, dat wel...

Verder leverde de dag ook in Ambacht geen gewenste bonte vliegenvanger op en kwamen we op de ruige terreinen niet verder dan wat boompiepers. Uiteindelijk werd het zelfs plantenkijken, waarbij de waarneming van stijf hardgras op een bekend stoepje in Ambacht (die helemaal nieuw is bestraat) toch wel de leukste was. Volgende week weer een poging voor die échte goede soort...
Stijf hardgras

donderdag 16 augustus 2018

Rivierrombout als hoofdprijs

In deze tijd begint het najaar met door het land de eerste gemelde draaihalzen, ortolanen en andere fraaie soorten. Reden temeer om weer met enige regelmaat ruige terreinen af te zoeken op zoeken aar wat leuks! Vandaag fiets ik zo wat rond met Laurens van der Wind, maar een echte leuke soort levert dat nog niet op. Wel komende we de eerste boompieper tegen op een geschikt terrein in de Volgerlanden, en zien we nog een tapuit. De Crezéepolder viel zoals het hele najaar tot nu toe bitter tegen, met niet veel meer dan wat zomertalingen. Uiteindelijk was een rivierrombout die we langs de Rietbaan vonden het leukste. Deze libel is sterk aan de rivier gebonden, maar meestal zie je ze alleen als ze net uitsluipen. Zo rond juni. Leuk om er nu dus eentje tegen te komen. Het blijven toch fraaie beesten!
Rivierrombout

woensdag 15 augustus 2018

De eerste goede vangst in de Zegenpolder

Deze eerste drie dagen van de week ben ik in de Zegenpolder bezig geweest, wat dus voorlopig nog op de planning staat. Elke dag heb ik vogels gevangen voor onderzoek, wat gelukkig nog niet tegenviel. Zo belandden met name zaadeters als rietgors en putter in het net, maar gelukkig ving ik ook nog een aantal gele kwikstaarten, wat grasmussen en zelfs een paapje! Erg leuk! Deze soort trekt momenteel door vanuit Scandinavië en lijkt de akkerranden buitengewoon interessant te vinden. Hopelijk gaat het me lukken om nog meer exemplaren van deze soort te vangen, om zo ook de poep te kunnen bemonsteren. Daar gaat het met het onderzoek immers om.

Paapje
Gele kwikstaart
Putters
In de polder is het verder ook niet saai te noemen, met dagelijks overvliegende goudplevieren en boompiepers. Een grote verrassing was ook het feit dat er wat gele luzernevlinders rond blijken te hangen. Een zuidelijke soort die het dit jaar goed lijkt te doen in Nederland. Voor mij was het zelfs een nieuwe soort voor IJsselmonde! Eenmaal kwam ik ook nog een oranje luzernevlinder tegen, die in deze contreien toch wel wat algemener te noemen zijn. 


Gele luzernevlinder
De boomvalken en haviken die dagelijks op de vele vogels in de polder komen jagen zorgen ook nog voor het nodige vermaak. Duiven en zangvogels immers in overvloed! Wie weet wat het de komende tijd nog gaat opleveren!

zaterdag 11 augustus 2018

Gemiste libel, een vlinder wél

Vanochtend loop ik met Laurens van der Wind rond half zeven in Polder Sandelingen, in de hoop om nog een waterrietzanger te vinden. Vorig jaar lukte dat me wel, maar vanochtend gaan we uiteindelijk weg zonder deze schitterende soort. Volgend jaar maar weer proberen...

Hierna staat echter nog meer op het programma, want we hebben met Sander Elzerman afgesproken om vandaag de noordse glazenmaker te gaan zoeken. De enige 'makkelijke' libellensoort die ik nog moet in Nederland, en enkel in het noorden van het land voorkomt. Maar makkelijk blijkt het helaas niet te zijn. Als we richting het noorden rijden verdwijnt de zon achter de wolken en komt er zo nu en dan zelfs regen uit de lucht. Ook de temperatuur zien we dalen tot onder de 20 graden. Ai...

Eenmaal op de plek in Drenthe blijkt het ook tegen te vallen. Weinig activiteit van libellen door de wind, regen en lage temperaturen. Helaas, helaas. Ondanks dat de temperatuur aardig stijgt als de zon doorkomt, worden de noordse glazenmakers niet actief. In de uren dat we zoeken zien we nog wel een venwitsnuitlibel, wat vuurlibellen en wat andere insectenleven, maar een troostprijs zou ik het nog niet eens willen noemen.
Heideblauwtje
Vuurlibel
Venwitsnuitlibel
Op de terugweg stond echter nog een goede soort op het programma, namelijk het resedawitje. Of beter gezegd, het resedawitje of het oostelijke resedawitje. Deze twee identieke soorten op basis van uiterlijk zijn dus niet te herkennen, maar het DNA verschilt wel in grote maten van elkaar. Net als ruim tien jaar geleden is nu weer een influx en op meerdere plekken zijn ze opgedoken. Eén van die plekken is bij Zalk, waar het niet lang duurt voordat we een exemplaar gevonden hebben. Even later zien we er nog wat meer. Fraai!
Resedawitje/Oostelijk resedawitje
De vraag is natuurlijk welke van de twee soorten het is. Een interessant vraagstuk, zeker gezien het feit dat elders in Nederland ook is vastgesteld dat eitjes werden afgezet. Voortplanting vindt dus plaats en voor (eventuele) bescherming is kennis over de soort cruciaal. Omdat in Duitsland momenteel een onderzoek loopt naar beide soorten en een Nederlands exemplaar daar ook voor hun welkom is, verzamelen we een exemplaar voor de wetenschap.
Zalkerbos
Al met al maakte de vlinder het missen van de bedreigde noordse glazenmaker aardig goed. Een andere keert dus maar weer terug richting het noorden voor die soort. Maar ach, het is ook niet leuk om álles al te hebben...

vrijdag 10 augustus 2018

Zegenpolder zorgt voor vermaak

De afgelopen dagen heb ik met name in de Zegenpolder uitgehangen, om de voorbereidingen voor mijn onderzoek af te ronden. Het leverde al wat vangsten op van kneuen en een groenling. Dat belooft in ieder geval wat!
Kneu
Groenling
Verder is het overigens ook niet saai in de polder, met dagelijks overvliegende goudplevieren en paapjes in de polder. Vanochtend kwam er nog zelfs een visarend prachtig over. Mooi! Op de heenweg zag ik overigens vandaag in Ambacht nog een bekende Kroatische kokmeeuw, W-SBA6. Een exemplaar dat ik al meerdere zomers in Ambacht tegenkom. Leuk om te zien dat zo'n vogel elk jaar dezelfde tussenstop maakt!
Visarend
Kroatische kokmeeuw W-SBA6

maandag 6 augustus 2018

Sporenkievit! Maar een wilde??

Op 16 juli werd langs de Slootweg, in de Wieringermeer (Noord-Holland) een sporenkievit gevonden. Deze soort vanuit het verre Zuid-Oosten, in de hoek van Griekenland en Israël, is echter al vaker in Nederland gezien, maar werd nooit als wild beschouwd. De exemplaren die Nederland aan deden mankeerden altijd wat, zoals kapotte veren of ring. Tekenen die op gevangenschap wijzen. Voordat ik op vakantie ging bleek dat dit exemplaar geen rare mankementen had, en dus zomaar als wild zou kunnen worden beschouwd.

Heel zenuwachtig word ik tegenwoordig niet meer voor nieuwe soorten, en al helemaal niet voor mogelijke ontsnapte, maar ik was toch wel blij dat het exemplaar nog steeds aanwezig bleek na mijn vakantie. Vanochtend begin ik echter eerst nog in de Zegenpolder van Rhoon met het opzetten van mijn afstudeeropdracht. In de polder aldaar hoop ik de komende twee maanden vogels te gaan vangen voor onderzoek, en vandaag zijn een aantal rietgorzen de eerste vogels die ik ring. Erg leuk!
Zegenpolder
Rietgors
In de loop van de middag ben ik thuis, waarna toch de autorit richting het noorden maar aanvaard gaat worden. Het is toch nu of nooit. Na een vrije lange rit, waarbij nog een stuk berm in de brand staat wat de nodige vertraging met zich meebrengt, komen we bij het bollenveldje aan. Het zit vol met vogels, maar de sporenkievit loopt helaas niet op de plek waar hij de laatste weken zat. Overdag tenminste. Ondertussen is het al half 7 en dan werd de soort meestal gezien ver op de akkers. Een stuk lastiger dus, maar wie weet.
Leuk bollenveldje
Het is niet saai met bosruiters, zwarte ruiters, grutto's en een slechtvalk, maar gelukkig zie ik om 19:00 toch opeens de sporenkievit tussen de kieviten staan. Fijn! De afstand is groot, maar de soort is gelukkig binnen! Het zou toch zonde zijn om dat hele stuk voor nop te hebben gereden... En nu nog wachten op het oordeel van de CDNA, anders was 't wellicht alsnog voor nop...
Sporenkievit