Schitterende dag met plantjes in Limburg

De afgelopen dagen was ik nog druk met kieviten, vandaag staat er weer eens iets anders op de planning: een dagje planten kijken in Limburg. Afgelopen jaren ben ik namelijk aardig fanatiek geweest met planten, maar voor een groot deel moet je gewoon naar Limburg en eigenlijk ook wel een paar keer in een jaar. In deze tijd van het jaar staat alweer een flink deel van mijn potentiële nieuwe soorten in bloei, dus met een flinke lijst op zak arriveer ik rond 7 uur met Arne van Wingerden in Meerssen. Heggenvogelmuur is hier de doelsoort en die staat uitbundig te bloeien, waardoor het kenmerkende aantal van 10 meeldraden goed te zien is. In een nabij gelegen stroompje zien we ook verspreidbladige goudveil bloeien op de oevers, een schitterende soort! 

Heggenvogelmuur

Verspreidbladige goudveil

In het Kloosterbosch bij Valkenburg komen we deze soort even later ook weer tegen, als we daar zoeken naar pollen van slanke zegge. Die zeldzame soort vinden we ook, maar het is een prachtig bos met o.a. ook veel muskuskruid en boszegge en andere zeldzaamheden. En in Limburg natuurlijk heerlijk om overal zingende vuurgoudhaantjes te horen. 

Slanke zegge

In het Gerendal staan de mannetjesorchissen helaas nog niet in bloei, maar we vinden wel de rozetten. We proberen in de buurt nog bosroos te vinden, maar dat blijkt een lastige plek. We komen echter wel op deze manier uit bij een schuur waar een paartje grote gele kwikstaarten druk aan het voeren is. Ze laten zich erg leuk en op korte afstand bekijken, fraai zo in zomerkleed! Leuk is ook een paartje rode wouwen die we hier tegenkomen, ook al een typisch Limburgse broedvogel. We vervolgen hierna onze route naar Wahlwiller, maar onderweg zien we langs een weggetje nog ruig viooltje en voorjaarsganzerik. 

De Kruisberg bij Wahwiller is een schitterende plek, met een oud akkertje op een zuidhelling. Op het akkertjes zien we zeldzaamheden als naaldenkervel, akkerboterbloem, wilde ridderspoor, ruw parelzaad en naakte lathyrus. Op een graslandje iets hoger op de heuvel staat gulden boterbloem schitterend in bloei, terwijl langs het pad nog doorgroeide boerenkers en getande veldsla zien. De meeste van de zeldzaamheden hier zijn typische akkeronkruiden, die gebaat zijn bij een voedselarme akker waarbij de grond minimaal wordt bewerkt. De Kruisberg is één van de weinige plekken in Nederland waar deze situatie nog aanwezig is. Genieten dus, zeker als op de achtergrond nog een zomertortel zit te koeren.  

Naaldenkervel

Gulden sleutelbloem

Doorgroeide boerenkers

Kruisberg

We rijden verder richting het zuidoosten, waarbij we onderweg ergens Turkse kraakwilg tegenkomen. Een wilgensoort die in Zuid-Limburg weid verspreid is, maar elders zeldzaam. Bij Epen zien we brave hendrik, een zeldzaamheid met een enkele groeiplaats in Nederland waar het slecht meegaat. In het nabijgelegen Geuldal zien we even later zinkviooltje en zinkboerenkers, soorten die hier kunnen groeien dankzij het zinkhoudende water van de Geul. Dit is een gevolg van mijnactiviteiten in België.

Zinkviooltjes

Brave hendrik

In de nabijgelegen bossen op de Vaalserberg zoeken we vergeefs naar kranssalamonszegel, waar het nog net te vroeg voor is. Witte veldbies is hier nog wel een nieuwe soort en erg leuk is een overvliegende zwarte ooievaar. Een schitterende adult! 

Zwarte ooievaar

We rijden weer naar het westen, waarna we 1,5u door het Savelsbos lopen. Een prachtig hellingbos, met veel hoogteverschillen en veel variatie in de bodem. Hierdoor is het één van Nederlands mooiste bossen wat betreft de voorjaarsflora, en grote delen van het bos zijn begroeid met daslook, maar ook veel zeldzaamheden als bosbingelkruid, grote en ruige veldbies en gele anemoon. De leukste soorten die we verder treffen zijn amandelwolfsmelk, vingerzegge, bosroos, aardbeiganzerik en ruig hertshooi.

Gele anemoon

Amandelwolfsmelk

Vingerzegge

Savelsbos

Vanuit dit oude bos vertrekken we richting het noorden, waar we op nieuw aangelegde oevers van de Maas succesvol zoeken naar kleine rupsklaver en ruige rupsklaver. Beide soorten vinden we en daarnaast loopt hier nog een paartje patrijs. Altijd leuk! Aangezien de middag al gestaag is gevorderd vertrekken we richting huis, met nog enkele tussenstops. Op een mooie akker bij Sint-Joost staat massaal handjesereprijs, terwijl naast de oprit van de A73 een bekende groeiplaats van spiesraket aanwezig is. Ten slotte zien we bij Tegelen nog enkele plukken van de zeer zeldzame galdde zegge en worden we ten slotte nog getrakteerd op een overvliegende rode wouw. Al met al dus een schitterende dag in het zuiden en ik zag vandaag ruim 20 nieuwe plantensoorten! 

Ruige rupsklaver

Gladde zegge

Mooi telling en fijne twitch!

Deze tijd ben ik aardig wat dagen vrij en dat is niet gek, want eind april is altijd een erg leuke tijd om te vogelen! Vanochtend besluit ik weer eens te gaan trektellen, iets waar de afgelopen tijd niet veel van is gekomen. De laatste jaren blijkt de telpost in de Crezéepolder echter vaak relatief goed te zijn, zeker voor een telpost in Zuid-Holland. Een zogenaamde trekbaantje lijkt net ten oosten van Rotterdam te lopen, waardoor een zekere mate van gestuwde trek plaatsvindt. Met name van de grotere soorten als zwartkopmeeuw en regenwulp. 

Vanochtend is dat ook het geval en zie ik met o.a. Richard van Vugt en Laurens van der Wind 139 regenwulpen in kleine groepjes vanuit het zuidwesten aankomen, waarbij ze ongeveer over Heerjansdam, Develbos en Polder Sandelingen komen, en zodoende laten ze de bebouwde omgeving letterlijk links liggen. Ook rovers lijken dat baantje aan te houden, en een aantal bruine kiekendieven komen zo mooi langs deze ochtend. Ook een smelleken komt nog fraai door de polder, leuk! 

Bruine kiekendief

Rond kwart voor acht wordt een velduil opgepikt, al rondvliegend boven het veld in de Crezéepolder. De vogel valt uiteindelijk in, maar nadat andere vogelaars zijn gearriveerd vliegt hij op en verdwijnt hoog boven Alblasserdam. Altijd een leuke soort op de telpost! 

Velduil

Om iets voor 9 pikt Richard de beste soort van de telpost op, als die al bijna de telpost is gepasseerd. Een reuzenstern vliegt namelijk opeens boven de polder. Dit blijft een erg goede soort op IJsselmonde en het is pas mijn derde op het eiland. Bovendien is het mijn eerste op de Ambachtlijst, dus een erg fijne soort om zo mee te pakken! 

Reuzenstern

Verder vliegen er geen grote aantallen, al zijn mijn eerste huiszwaluw, gierzwaluwen en zwarte stern natuurlijk ook wel leuk. Omdat ik dit jaar ook druk ben met kieviten in Rhoon, haak ik om 10:00 af en vertrek richting de kuikens. Later op de ochtend kwamen echter nog wat smellekens en fraaie groepen dwergmeeuwen langs. Zie voor de complete telling hier. 

In de Zegenpolder lopen alweer volop kuikens rond en ik kan ook weer eens een geringde adult aflezen, wat één van de negen teruggekeerde kuikens is van vorig jaar! Uiteindelijk hebben we zijn zelfs al 10 jongen afgelezen die nog in leven zijn, prachtig! Een nestje kieviten ben ik aan het ringen, als ik opgeschrikt wordt door berichten uit Noord-Holland. Eerder deze ochtend was een Provencaalse grasmus gemeld bij Julianadorp, niks aan de hand dus want die heb ik al 2 keer gezien in Nederland. Enkele vogelaars zijn wel de grasmus gaan zoeken, waarna is gebleken dat het om een heuse Sardijnse grasmus gaat! De foto's liegen er niet om. 

Kievitskuiken

Als de kuikens zijn geringd en gemeten, spoed ik mij terug naar de auto. Hans Bossenbroek en Laurens hebben het nieuws ook vernomen, en na die opgehaald te hebben zetten we koers richting Julianadorp. Sardijnse grasmus is een nieuwe soort voor Nederland en afkomstig van Corsica en Sardinië, maar eerder al in andere landen in Noordwest-Europa opgedoken als dwaalgast. In bepaalde mate dus een verwachte nieuwe voor Nederland, maar onderweg blijkt wel dat de vogel nog steeds uit beeld is. We zullen echter niet de enige zijn die onderweg is, en de kans is dan ook aanwezig dat de vogel teruggevonden gaat worden. Eenmaal op de plek is duidelijk waar de vogel is gezien, en waar de vogel over het duin is verdwenen. Direct ten oosten van het duin daar ligt een camping, dus ik besluit met enkele anderen de camping op te gaan. Wachten op de plek in het hier kale duin lijkt hier immers redelijk kansloos.

We mogen de camping op de van de eigenaren en starten zo een rondje, met wat schitterende luwe plekjes. Er zit een zwartkop, tjiftjaffen en wat roodborsttapuiten, dus duidelijk is wel dat hij hier zomaar kan zitten. Als we weer rond zijn en bij de ingang aankomen meenden twee vogelaars 'm daar te horen, en enkele seconden later is hij daar in beeld. Hij laat zich gelijk schitterend zien. Een prachtige, donkergekleurde grasmus met een opvallend rood oog en oranje gekleurde poten. De vogelaars elders worden ingeseind en de groep groeit snel aan. Ondertussen laat de grasmus zich nog steeds schitterend bekijken, wat een soort! Nadat de vogel om het hoekje is verdwenen besluiten wij gelijk maar te vertrekken met de eerste nieuwe soort voor 2021 op zak. En wat voor één! 

Vogelaars bij de Sardijnse grasmus

Achter de kuikens aan!

De eerste eieren van de kieviten zijn uitgekomen, dus met regelmaat trek ik nu richting Rhoon om de kuikens te meten, wegen en te ringen. Nadat ik vanochtend eerst nog even in het Waalbos ben, vertrek ik dan ook richting Rhoon om zoveel mogelijk kuikens van een ringetje te voorzien. In het Waalbos broeden dit jaar overigens een stuk minder kieviten dan voorheen, kuikens lopen daar dan ook nog niet. Wel laat een klein groepje beflijsters zich bekijken. 

Waalbos

Beflijster

De rest van de dag ben ik in de verschillende polders van Rhoon, op zoeken aar nesten en kuikens van kieviten. In enkele gevallen liggen de kuikens nog in het nest, zodat het vinden relatief makkelijk gaat. Ook zie ik nog diverse volwassen kieviten met kleurringen, maar het aflezen valt helaas toch vaak nog tegen, zeker als ze op afstand lopen. 

Kievitskuikens

Naast de kieviten is het ook nog leuk vogelen in de polders, met op diverse plaatsen tapuiten, havik, volop gele kwikstaarten, wat kemphanen, witgatjes en ook een zingende veldleeuwerik. Waarschijnlijk gaan ze dit jaar voor het eerst in jaren weer broeden in de polder. Heerlijk! 

Trektellen met een steeds algemenere verschijning

Aan het begin van deze week was nog een dag met flinke storm, toen nota bene ook in het binnenland meldingen kwamen van drieteenmeeuw, jan-van-gent en noordse stormvogel. Een rondje door de havens op IJsselmonde leverde helaas niet een verdwaalde zeevogel op, helaas... Wel zag ik m'n eerste visdief weer van het jaar en trof ik later in de weekweer eens een nieuwe plantensoorten: zinkboerenkers in het Botlekgebied.

Zinkboerenkers

Vanochtend sta ik weer ens op de telpost in de Crezéepolder, waar het met een noordoostenwindje nog venijnig fris is. In de lucht zit gelukkig beweging, met name van oeverzwaluwen. Gedurende de ochtend komen regelmatig groepjes van tientallen exemplaren langs. Totaal tellen we 237 exemplaren, een mooi aantal! Ook beflijsters komen in relatief hoge aantallen langs, uiteindelijk stokt de teller op 28 exemplaren (drie groepen van 4, 9 en 15 exemplaren). Verder vliegen er nog geen aantallen vogels, maar komt nog wel een enkele regenwulp, wat kemphanen en mijn eerste purperreiger van het jaar over. 

Purperreiger

Om half tien komt de leukste soort van de ochtend langs: een zeearend. Bijna dagelijks worden ze nu boven Oost-IJsselmonde gezien, iets wat we een paar jaar geleden niet voor mogelijk hadden kunnen houden. Desalniettemin blijft het een machtig gezicht en het is voor mij pas de tweede dit jaar! 

Zeearend

In de polder is verder nog mijn eerste groenpootruiter van het jaar aanwezig. Verder zingt vlakbij de telpost regelmatig een snor (helaas net in in Ambacht) en polder zwemt nog een paartje zomertalingen rond. 

Groenpootruiter

Voor de hele telling zie hier. 

Nr. 360 op de Zuid-Hollandlijst: kleine topper

Gisteren werd bij Zuidland een mannetje kleine topper gevonden, een zeldzaam eendje afkomstig uit Noord-Amerika. In Nederland duikt deze soort regelmatig op in het IJsselmeer en de Randmeren, maar daarbuiten zijn ze erg zeldzaam. De soort ontbreekt dan ook nog op mijn Zuid-Hollandlijst, dus wanneer blijkt dat de vogel vandaag nog aanwezig is moet ik toch even richting Voorne-Putten. 

Eenmaal op de plek aangekomen is het eenvoudig binnen tikken. Het mannetje dobbert rustig in een flinke groep kuifeenden en laat zich op korte afstand goed bekijken. De kop meestal in de veren, maar zo nu en dan gaat die er kort uit. De paarse gloed valt dan ook extra op. Een fijne nieuwe voor mijn provincielijst, nummertje 360 alweer. 

Kleine topper

Steenarend werkt niet mee, verder wel leuk...

Deze week begon niet al te best. Zondagmiddag was de steenarend weer opgedoken in Twente, maar vervolgwaarnemingen ontbraken helaas. Een vage claim in de avond bij Kloosterhaar (dat is heel ver weg...) was net niet overtuigend om de maandagochtend paraat te staan. Bovendien was er ook gewoon werk, maar vervelend was het wel toen de vogel daar om kwart 8 nog ter plaatse werd gemeld. Ai... Toch gelijk gegaan en het leek goed te gaan, tot ik aan kwam en ik vogelaars tegemoet kwam rijden. De steenarend was een kwartier geleden uit beeld verdwenen, balen... Nog wat vruchteloos zoeken in de omgeving leverde nog wel ene rode wouw op, en het werd nog even spannend toen een claim doorkwam dat hij rond 11u nog vlakbij de plek was gezien. De foto's waren niet overtuigend en om 12 uur werd hij gemeld over Ommen. Tijd om af te haken dus, en hopelijk komt nog een vervolg?!

Op de tuinlijst kon ik deze week nog zwarte roodstaart en beflijster schrijven, en in Rhoon is weer volop activiteit van de kieviten. We volgen al de nesten dit jaar op de voet, waarbij we al 7 kuikens van afgelopen jaar hebben zien terugkomen. Gisteren kwam daar nr. 8 bij, toen ik GCO0 in de Portlandpolder tegenkwam. Erg gaaf! Hopelijk kunnen we dit jaar ook weer de nodige kuikens kleurringen en uitzwaaien! 

Kievit GCO0

Vanochtend had ik afgesproken met Vasco van den Berg, nabij Heerjansdam. We bezoeken het Slobbenoordbos, wat en mooie, oude doorgeschoten wilgengriend is. Er is volop activiteit van spreeuwen, die de vele holtes in het bos hebben bezet. Zo'n vijf territoriale grote bonte spechten faciliteren die nestgelegenheid... Verder hoor ik eindelijk mijn eerste fitis van het jaar.

Slobbenoordbos

Langs de Oude Maas blijken de spindotterbloemen al weer massaal in bloei te staan, schitterend! Zomerklokjes kunnen we hier zo snel niet vinden, maar het blijkt dat ze in het oostelijk deel van de Oude Maas niet bekend zijn. Daar valt wellicht dus nog wat te ontdekken?! Leuk is ook een bever die voor ons langs komt zwemmen, gekraagde roodstaarten lijken daarentegen nog niet gearriveerd. 

Spindotterbloem

In Polder de Hooge Nesse zit nog een flinke groep graspiepers, waar ik ook nog wat waterpiepers tussen hoor. Toch nog maar even wat tijd insteken levert inderdaad een gekleurringd exemplaar op. Erg leuk, pas mijn eerste aflezing weer sinds de strenge vorstperiode. Dit zullen ongeveer wel de laatste waterpiepers zijn die nu rondhangen, dus nu is het afwachten of de vogels volgend jaar weer terug gaan komen. Ook laten enkele roodborsttapuiten zich nog mooi horen en zien in de polder, een schaarse broedvogel op IJsselmonde.

Roodborsttapuit (man)

Terwijl ik hier van het rustige voorjaarszonnetje sta te genieten, wordt een steenarend geclaimd bij Gouda. Lang denk ik niet na, want de beschrijving van het verenkleed en het gedrag (jagend op hazen) klinkt goed. Na een dik half uur ben ik present, maar in de wijde omtrek geen arend te bekennen. Helaas, het had zo mooi kunnen zijn...