Een weekje Finland

Afgelopen week heb ik een weekje in Finland doorgebracht, waar ik op het Konnevesi Research Station een Winter School heb gevolgd over de boreale winter. Dit onderzoekscentrum ligt in Central Finland, aardig afgelegen in het naaldbos en met uiteraard vele meren in de nabijheid. De winter is in Finland echter toch wel andere koek dan hier, want met 50 cm sneeuw en 30 cm ijs op de meren kan maar weinig overwinteren. Wat wel kan overwinteren doet dat op een eigen manier, waar dus met name de colleges over gingen.

Onderzoeksstation

De onderwerpen besloegen het hele ecosysteem, dus over het waterleven, vogels, zoogdieren en planten. Op het onderzoekscentrum wordt met name ook veel gekeken naar rosse woelmuizen, waar grote experimenten mee worden gedaan. Deze soort leeft in de winter onder een dik pak sneeuw in gangen, waar het 0 graden is, terwijl wezels weer op deze beesten jagen onder de sneeuw. Verder zijn ook de grote uilen, zoals lapland- en oeraluil afhankelijk van de muizenstand. Deze zaten dan ook in het gebied waar ik was, maar uilen lieten zich helaas niet horen of zien toen ik er was. Dit komt omdat de muizenstand nu laag is en de uilen dan gewoon een jaartje overslaan en niet gaan broeden...

Rosse woelmuis

Tijdens één excursie werd ook nog een netje opgezet om vogels te ringen voor onderzoek. Naast wat pimpel- en koolmezen hing daar ook ene kuifmees in. Een leuke verrassing!

Kuifmees

Andere leuke overwinterende vogelsoorten kwam ik nog wel tegen. Zo zaten rond het onderzoekscentrum wat grijskopspechten, die zich leuk lieten zien en horen, en kwam ik daar ook nog een kleine bonte specht tegen. Dit was wel tekenend voor de vogelbezetting, wat vrijwel alleen in de nabijheid van bebouwing zaten vogels. Wat dieper in het bos was het doorgaans muisstil, want daar is immers veel minder te eten. De echte goede soorten zijn dan natuurlijk juist weer wel in het bos te vinden!

Grijskopspecht

In het bos ben ik één keer een hazelhoen tegen gekomen, die verschrikt voor me opvloog. Verder was een groepje grote kruisbekken ook een leuke verrassing, maar meestal was het niet veel meer dan wat taigaboomkruipers, koolmezen en grote bonte spechten. Bij bebouwing was het wat afwisselender met vaak huis- en ringmussen en met wat geluk ook matkop, zwarte en kuifmees. Als er wat bessenstruiken stonden wilde er weleens een groepje pestvogels opduiken en ook kwam een groepje grote barmsijzen, noordse goudvinken of geelgorzen weleens langs.

Pestvogels

Het onderzoekscentrum lag overigens ook aan een meer, waar door waterval een gedeelte open was. Daar zaten dan ook gelijk ca. 15 zwartbuikwaterspreeuwen, die vanuit noordelijkere gebieden naar het zuiden afzakken. Erg leuk om zoveel van die beestjes te zien! Verder trekken er door de uitgestrekte bossen groepen bonte kraaien en raven rond, en ook een zeearend kwam een keer langs. Erg leuk! Watervogels waren geheel afwezig. Alleen in Helsinki kwam ik een sloot tegen waar dan wel gelijk ruim 150 wilde eenden in zaten. De rest trekt allemaal weg.

Waterspreeuwen

Het programma van de week was vrij actief, waarbij we ook een hele dag hebben gelanglauft in een nationaal park. Een prachtig bosgebied! De busrit was overigens al geslaagd met een groep van ca. 15 korhoenen die in wat berken foerageerde en een fraaie klapekster. Het gebied zelf leverde wat dat betreft flink minder soorten op, want verder dan een viertal vogelsoorten kwam ik hier niet. Eén daarvan was wel een mannetje auerhoen. We vonden dezen aan de hand van de sporen in de sneeuw, wat een goede manier is om een beeld te krijgen van de soorten die er zitten. Nadat we de sporen van het beest gevolgd hadden vloog hij opeens onder een boom vandaan en zag ik 'm in een flits verdwijnen. Een schichtige waarneming, maar dat hoort wellicht wel bij de soort...

Poot- (boven) en vleugelafdruk van auerhoen

Wat de sporen betreft kwamen we ook vele sporen van zoogdieren tegen. Zo zagen we voetafdrukken van boommarters, wezels, een eland en vooral ook van otters. Deze hadden hele glijbanen door de sneeuw, wat een komische gezicht moet zijn om die beesten langs te zien komen glijden. We hadden overigens ook nog het geluk om op het meer in de verte een otter te zien rennen, maar als snel dook hij een wak in en kwam niet meer terug. Wel een gave waarneming!

Boommarter- en wezelsporen

Ottersporen

De overstaptijden in Helsinki van trein naar vliegtuig waren overigens dusdanig dat ik daar ook nog aardig wat tijd had om rond te lopen. Helsinki ligt een stuk zuidelijker dan waar ik verbleef en ook is het aantal mensen veel hoger. Kennelijk heeft dat toch invloed, want daar kwam ik bijvoorbeeld nog wel groenlingen, keep, boomklever, havik en kramsvogels tegen. Al met al was het een erg leerzaam weekje met ook nog wat leuke vogelsoorten!

Fins speelgoed

Finse bossen

Fins landschap