Grote burgemeester |
Trosgamander |
Mistnetopstelling in het riet |
Houtsnip, watersnip en bokje |
Beste lezer, In dit blog wil ik wat van mijn belevenissen als vogelaar (die ook naar libellen, (nacht)vlinders, sprinkhanen, reptielen, zoogdieren en planten kijkt) met jullie delen. Vogelen is als jaren mijn grootste passie en in mijn vrije tijd ben ik, zoals jullie hieronder wel lezen, dan ook veel buiten te vinden. Ik wens jullie erg veel leesplezier. Cornelis Fokker
Grote burgemeester |
Trosgamander |
Mistnetopstelling in het riet |
Houtsnip, watersnip en bokje |
Afgelopen week leverde de nieuwe locatie van de netten langs de Devel helaas geen waterpiepers op, de volgende vangpoging dan toch maar op de vertrouwde locatie. Bokjes vangen ging nog wel in zowel de Volgerlanden als de Zegenpolder, en ook kon ik nog twee houtsnippen ringen in Polder Sandelingen. Vanochtend besloot ik echter weer eens naar Meijendel te gaan, dat was alweer even geleden dus zeker tijd voor weer eens een bezoekje.
Soms opvallend veel variatie tussen bokjes |
In tegenstelling tot de eerste twee weken van november leverde vanochtend geen goede soort op als bruine boszanger, dwerggors of humes bladkoning, en was de soort van de dag voor mij een goudvink. Een schitterend mannetje hing weer eens in het net, en dat was voor mij ook alweer een paar jaar geleden. Fraai! Verder waren het vooral de merels die leuk waren vandaag, totaal vingen we er 36. De hele ochtend bleven groepjes uit zee komen, waarvan een (klein) deel dus ook in de netten belandde. Leuk!
Goudvink |
Voor de totalen zie hier.
Merel |
1kj pimpelmees met één adulte handpendekveer (feller blauw) |
Tijdens het ringen kwam een melding door van een rotszwaluw op Texel. Een overvliegende waarneming, dus ik stond wel even in dubio om voor deze nieuwe soort naar het noorden af te reizen, maar daarna bleef het even stil. Tot ik weer in de auto stapte en de vogel weer overvliegend werd gezien, hmm... Op dat moment is alleen de boot van half vier nog haalbaar en aangezien je dan nog maar kort licht hebt op het eiland besluit ik het niet te wagen. Achteraf had het alleen mogelijk geweest om de vogel te zien als ik gelijk op de eerste melding was gaan rijden. Moet je dat dan doen, tja, altijd een afweging die achteraf makkelijker is...
Niet alleen een rotszwaluw werd gemeld toen ik in Wassenaar was, ook een bruine boszanger werd gevonden in Polder Sandelingen in Ambacht. Daar besluit ik dan maar wel gelijk eerst heen te rijden en bij aankomst laat hij zich gelijk leuk zien en horen in een smal randje met wilgen langs de plas. Een zeldzaamheid natuurlijk, maar voor IJsselmonde al het derde jaar op rij met een geval. Niet gek!
Na deze soort ga ik richting de Zwijndrechtse Waard in de hoop om nog wat waterpiepers te vinden en af te lezen. In de grote groep in Polder de Hooge Nesse lukt het me nog om twee ringen af te lezen, maar omdat ze tussen de wintertarwe lopen valt dat zeker niet mee. Het zijn twee bekenden die eerder deze winter gezien zijn, maar R/YWY was alleen nog maar in Ambacht gezien en duikt nu dus voor het eerst op deze plek op. Leuk!
Terwijl ik me met de waterpiepers vermaak meldt Rutger dat hij een dwergmeeuw heeft bij de baggerdepots langs de Lindeweg. Aangezien de groep zich weer heeft verplaatst besluit ik dat beestje maar even op te zoeken, want zeker in het najaar zijn pleisterende dwergmeeuwen een echte zeldzaamheid op het eiland. Het jonge beest laat zich schitterend zien!
1kj dwergmeeuw, herkenbaar maar te dichtbij / donker |
Even later zijn ook nog Matthieu en Laurens van der Wind gearriveerd en terwijl we naar de dwergmeeuw staan te kijken worden we opgeschrikt door een overvliegende zangvogel met grote witte vleugelvlakken, met een opvallend 'tju-roepje': sneeuwgors!! De vogel valt van hoog in naast de baggerdepots, dus we lopen gelijk die kant op. Na een paar honderd meter lopen zit daar inderdaad een schitterende sneeuwgors op het grasrandje. Altijd al een keer gehoopt op zo'n beestje in november, maar deze kwam wel heel onverwachts uit de lucht vallen (letterlijk).
Sneeuwgors |
Door het donkere weer valt het (voor mij) niet mee op een redelijk plaatje van de vogel te maken, maar hij zich tot op een meter of vijftien benaderen. Misschien wel de soort van het najaar op IJsselmonde?! Na gisteren nog een overvliegende ijsgors over de Zegenpolder en eerder nog een Europese kanarie over de Volgerlanden voor mij in ieder geval eindelijk een zeldzame zangvogel voor IJsselmonde die ik zie...
Nadat de boer is gearriveerd en we weggestuurd worden, is het tijd om te vertrekken. Voor een enkele twitcher blijkt het zowaar nog mogelijk om met telescoop de vogel vanaf de openbare weg te zien. We vingen tegen de schemer uiteindelijk nog een bokje bij de Volgerlanden. Leuke dag zo met veel lokale zeldzaamheden!
Bokje |
Vanochtend stond de maandelijkse wintertelling van de Sophiapolder weer op het programma. De tweede alweer deze winter en rond een uur of acht worden we met z'n vieren overgezet naar het eiland in de Noord. Op het eiland zitten zoals altijd flinke aantallen eenden, ganzen en kieviten, maar we hopen zeker in november altijd op een verrassing op de dijk. Een frater, sneeuwgors of een leuke tapuit zou toch eens moeten kunnen?!
Pijlstaart |
We beginnen op de Noordpunt waar we voor de daglijst soorten als roodborst, kneu, cetti's zanger en holenduif scoren. Vervolgens zakken we langzaam af naar het zuidelijke deel en zakt ook het water, waardoor de aantallen vogels op het eiland toenemen. Op het eiland lopen honderden kieviten in het lage water, maar daartussen ook nog 40 kemphanen, twee bonte strandlopers en een zwarte ruiter. Ook zwemmen er zeker nog ca. 650 wintertalingen en vinden we nog 20 pijlstaarten. Een aantal zijn daarbij duidelijk ziek, net zoals we dat een maand geleden al zagen. Vogelgriep misschien?
Kemphanen |
Als we zitten te wachten tot we weer van het eiland worden gehaald vliegt er nog een mooie groep toendrarietganzen over, maar is ook een groepje van drie roeken het noemen waard. Een nieuwe soort voor mij voor het eiland, zit nu bijna op 150 soorten!
Eenmaal weer op vasteland ga ik met Rutger nog even op zoek naar waterpiepers in de Zwijndrechste Waard. Voor het eerst deze winter is het raak langs de Langeweg, waar we een groepje van ca. 15 exemplaren treffen. Ze zitten echter met name tussen de suikerbieten en laten zich dus lastig zien, maar zes exemplaren zijn (helaas) ongeringd. Terwijl we hier wat rondlopen wordt er een groepje van vier kleine zwanen gemeld uit de Crezéepolder, die we na luttele minuten op respectabele afstand langs zien komen. Altijd leuk en een schaarse soort op IJsselmonde, zeker buiten vorst- en sneeuwperiodes.
Kleine zwaan |
In de hoop op betere waterpiepervangsten langs de Devel maken we enkele nieuwe banen op een andere plek, wie weet levert dat in de toekomst nog betere vangsten op! Echter, ook zonder dat we vangen is het al een succes te noemen, want er blijkt zowaar een flinke groeiplaats van moerasvarens aanwezig te zijn. Een nieuwe soort voor IJsselmonde en het laat wel wat zien van de kwaliteit van de oevers langs het oude riviertje.
![]() |
Moerasvaren |
Verderop langs de Devel treffen we (zowaar zonder warmtebeeldkijker) nog een schitterend bokje en kunnen we in een schuur nog wat braakballen rapen van kerkuilen. Een volwassen kerkuil laat zich bovendien ook nog leuk zien in de schuur, altijd leuk! Door de braakballen uit te pluizen komen we hopelijk wat meer te weten over de muizensoorten die hier in de regio voorkomen, misschien zitten er nog wel noordse woelmuizen? De dag sluiten we vervolgens nog af in de Volgerlanden, waar we twee van de vier bokjes die aanwezig zijn kunnen vangen en ringen.
Vanochtend liep ik weer een ronde door de Zegenpolder om daar bokjes te vangen en te ringen. Met totaal zes vangsten uit de tien aanwezige bokjes was dat wel weer een succes te noemen, maar bokje was daarmee niet de soort van de ochtend. Omdat ik altijd alle roodborsttapuiten in het gebied check of ze geringd zijn (zelf heb ik er een paar geringd), kwam ik dus opeens een geringde roodborsttapuit tegen met kleurringen! Dat was dus zeker niet een vogel van mij, aangezien ik ze alleen van metalen ringetjes voorzie. Tijdens het bokjesvangen heb ik geen telescoop bij mij, dus toen de ronde klaar was gelijk de vogel maar weer opgezocht. Duurde even voordat ik 'm weer vond, maar het mannetje kon ik gelukkig helemaal aflezen.
Bokje |
Het mannetje was geringd als RN/W(A)m en een snelle zoektocht op internet leerde me dat het een vogel van een Schots ringproject was. Dat klopt inderdaad en het bleek zowaar de eerste buitenlandse terugmelding voor de ringers. Het mannetje was als juveniel geringd in de Glen Dye, een vallei in de Schotse hooglanden, op 19 juli 2022. In de omgeving daar broeden veel roodborsttapuiten, waarvan de jongen met name als ze net vliegvlug zijn, goed zijn te vangen. Ook voor Nederland is het een bijzondere melding, want het is pas de eerste terugmelding van een roodborsttapuit uit het Verenigd Koninkrijk. Bovendien is het dus een exemplaar van de Britse ondersoort hibernans, waarvan wel wordt aangenomen dat deze in Nederland overwinteren. Wie weet of deze dat ook in de Zegenpolder gaat doen!
Roodborsttapuit RN/W(A)m |
Na deze aflezing reed ik vanmiddag nog een rondje door de Zwijndrechtse Waard. In Polder Buitenland bij Heerjansdam las ik zowaar twee waterpiepers af, waaronder GWG die ik eerder deze week had geringd. BNN die ik eerder dit najaar had geringd liet zich bovendien wel erg leuk zien en zowaar ook eindelijk een geringde waterpieper die zich goed laat fotograferen. Tussen de groep langs de Lindtsedijk lukte dat natuurlijk niet, mede ook door de wintertarwe en het felle tegenlicht. Een rustig jagende blauwe kiekendief maakte dat nog wel goed!
Waterpieper R/BNN |
Afgelopen woensdag en donderdag leverde een rondje voor bokjes op een braakliggend terrein bij mij om de hoek zowaar weer negen nieuwe gevangen exemplaren op. Het aantal bokjes wat ik op dit terrein ring loopt langzaam op, maar de uitwisseling die er kennelijk bestaat verbaast met toch wel enorm. Naast de bokjes die op het veld zitten, is het ook een geliefde plek onder zaadeters en zitten er veel vinken, rietgorzen en ringmussen. Woensdag hoorde ik zowaar ook nog een Europese kanarie drie keer roepend langskomen. Het lukte me niet de vogel in de kijker te krijgen, maar de kans is aanzienlijk dat deze zeldzaamheid voor IJsselmonde nog wel ergens in de buurt rondhangt!
Bokjes blijven ook onder het schepnet nog regelmatig liggen |
Bokje |
Dinsdagavond deed ik met Rutger Plaisier weer het eerste rondje voor houtsnippen door Polder Sandelingen. Dat leverde totaal vier houtsnippen op, waarvan we er zowaar drie konden vangen. Dat is een goede score te noemen en effectief was een tweetal die we zowaar allebei konden vangen. Nadat de eerste van de twee gevangen was, keerde de tweede terug om weer naast ons te landen, zodat die niet veel later ook het haasje was. Hopelijk gaan we hier nog een terugvangst krijgen de komende periode!
Houtsnip |
Donderdagavond was ik weer voor mijn tweewekelijkse bezoek aan de Devel om waterpiepers te vangen. De aantallen slapers zijn deze winter nog niet erg hoog, maar uiteindelijk bleken er toch twee vogels de netten ingevlogen te zijn. Twee waterpiepers er dus weer bij, die ik hopelijk binnenkort ook weer tegen ga komen in het veld!
Devel |
Waterpieper R/GYG |
Waterpieper R/GWG |
Vanavond deed ik ten slotte de tweede vangronde weer door de Zegenpolder. Het plan is weer om elke twee weken een vaste route door het gebied te lopen, met name voor houtsnippen, maar alles wat in de buurt van het schepnet komt kan natuurlijk gevangen worden. Vanavond was dat bijvoorbeeld ook een bokje en een kramsvogel, maar dus ook weer de eerste zes houtsnippen. Een mooi begin voor deze winter, totaal zag ik acht houtsnippen in het gebied. Overigens zijn de temperaturen ook nog steeds hoog, wat in de mesthoop in de polder zaten nog gewoon huiskrekels te zingen...
Kramsvogel |
Houtsnip |
Bokje |
Bokje |
Alpenheggemus |
Vogelaars bij de alpenheggenmus |
Bokjes |
Veldleeuwerik |
Watersnip |
Waterpieper (rechts) en bokje |
Waterpieper R/GWW |
Waterpiepers aflezen |
Waterpieper R/GGB |