Nog stil in Klein Profijt

Gisterenmiddag was ik na een ochtendje druk te zijn geweest met kieviten in de Zegenpolder, nog even in het Waalbos. In een mooie groep van zo'n 20 waterpiepers, lukte het zowaar om nog twee gekleurringde exemplaren af te lezen. De waterpiepers zijn nu op z'n mooist en ook de geringde exemplaren zijn al mooi doorgeruid. Het zijn overigens wel twee bekende vogels, die ik eerder deze winter al op andere plekken in de Zwijndrechtse Waard was tegengekomen.

Waterpiepers

Vanochtend ga ik met Laurens van der Wind weer eens naar het Klein Profijt. Zeker vroeg in het broedseizoen toch wel één van de mooiste plekken om te zijn op IJsselmonde. De storm bleek echter flink huis gehouden te hebben, want vele bomen lagen ongeknakt. Het was een aardig slagveld en ook qua broedvogels was het nog maar vrij tam. We hoorde slechts één zingende matkop, maar zagen er nog wel meerdere. Ook het haviknest was uit de boom gewaaid (of de boom lag ook om) en ook kleine bonte spechten lieten het nog afweten. Met name oudere bomen hadden het loodje gelegd, dus het kan zomaar dat nestbomen van spechten zijn verdwenen. We zullen we het wel gaan zien. Leuk was nog wel een paartje appelvink wat we tegen het lijf liepen, altijd mooie beesten! 

Klein Profijt

Appelvink

In de Koedood waren zomertalingen gemeld, en inderdaad zien we op de locatie even later een drietal exemplaren. Altijd goed om deze soort weer te zien, terug uit de overwinteringsgebieden diep in Afrika. Dat het broedseizoen al in volle gang is laten ook de roeken zijn. Bij Heijplaat tellen we even later 19 nesten en laat ook een zwarte roodstaart zich nog zien. Als het goed is zal het aantal roekennesten overigens nog wel wat toenemen, want jaarlijks broeden 30-40 paartjes op IJsselmonde, verspreid over twee kolonies. 

Vanmiddag struinde ik nog even in het Waalbos, waar de kieviten duidelijk de randen van het gebied hebben opgezocht. In het centrum van het gebied is nauwelijks nog een kievit te bekennen. Het aantal is dan ook afgenomen, maar nog steeds zit er ca. 25 paar. Ook waterpiepers zitten er nog, maar in tegenstelling tot gisteren zie ik geen geringd exemplaar. 

Waalbos

Ringsnavelmeeuw!

Het verhaal van de ringsnavelmeeuw begint in 2005, toen het exemplaar in Polen werd voorzien van kleurring. Deze dwaalgast uit Noord-Amerika werd sindsdien regelmatig teruggezien in Polen, maar hij werd in februari 2012 ook in Limburg ontdekt. Eenmaal dipte ik die vogel en in latere winters kwam hij helaas niet terug daar of werd in ieder geval niet gezien. Elders in Nederland dook sindsdien nog één ringsnavelmeeuw op, maar daar was in eerste instantie nogal wat twijfel over. Die heb ik dus laten gaan, waardoor ringsnavelmeeuw nog steeds op mijn lijst ontbrak. Tot vandaag.

De Poolse vogel is afgelopen najaar gezenderd en is toen door Nederland naar België gevlogen, waar hij de hele winter heeft doorgebracht. Weer zat een twitchbare ringsnavelmeeuw er dus niet in, maar gisteren ging hij dus weer op de wieken naar het noorden. De laatste datapunten kwamen uit de omgeving van De Bijland, een plas tegen de Duitse grens. Vannacht zou om 1:00 weer een nieuwe update komen en als hij dan inderdaad op de plas zou blijken te slapen, dan wilde ik wel een poging wagen. Net voordat de wekker om 5:00 ging, werd gemeld dat de meeuw inderdaad rond middernacht op de slaapplaats aanwezig was. Snel schiet ik mijn kleren aan en niet veel later zet ik koers richting het oosten.

Meeuwen vertrekken vaak vroeg van de slaapplaats, dus ik had niet de illusie dat het zou gaan lukken om de meeuw op de slaapplaats te zien. Bovendien zou ik ook te laat aankomen om de meeuwen nog op de slaapplaats te zien, leerde een snelle rekensom mij. Dat bleek inderdaad te kloppen, want om 6:37 komt het bericht dat de slaapplaats min of meer leeg is en de vogel daar niet meer aanwezig is. Ik ben nog zo'n 10 kilometer verwijderd en aan de noordkant van de plas, dus als ik wat meeuwen rond zie hangen langs de weg, besluit ik die maar gewoon te checken. De auto staat snel in de berm en groot is mijn verbazing als de eerste de beste meeuw die ik in de kijker heb en opvallende zender op de rug heeft. Dat is 'm gewoon! De groep meeuwen landt vlakbij en de ringsnavelmeeuw loopt vrolijk met de nodige storm- en kokmeeuwen te foerageren op het weiland. Geweldig! 

Ringsnavelmeeuw (links) met opvallende zender op de rug

Direct geef ik de waarneming door en niet veel later komen enkele vogelaars aan die nog bij de plas stonden. Uiteindelijk staan we met een mannetje of tien, ik had wel wat meer volk verwacht... Als de meeste meeuwen vertrekken blijft de ringsnavelmeeuw nog even lopen met twee stormmeeuwen. Wat een gaaf beest is het! Om 7:34 is het opeens gedaan en gaat hij op de wieken met twee stormmeeuwen, en vertrekt hard richting noord over Babberich. Wat een actie en een fijne nieuwe soort!

Ringsnavelmeeuw

Om 8:00 komt vervolgens de update van de vogel dat hij inderdaad hard naar noord vliegt. Later op de ochtend blijkt hij elders in de Achterhoek nog een uurtje op een akker te hebben gelopen, maar tegen het eind van de ochtend zat hij al in Duitsland. Bovendien bleek de dagen erna dat hij met een enorme snelheid naar Wit-Rusland en Oekraïne is gevlogen. Fantastisch wat zo'n zender aan nieuwe inzichten geeft en dankzij de zender dus ook eindelijk een ringsnavelmeeuw op de lijst. 

Ringsnavelmeeuw (rechts)

Broedvogels en kleine barmsijzen langs de Langeweg

Elk jaar probeer ik me regionaal weer nuttig te maken door een gebied te tellen op broedvogels. Dit jaar is mijn oog gevallen op de strook tussen de Langeweg en Kijfhoek. Dit gebied bestaat met name uit akkers (tarwe, aardappels, maïs), maar ook de grootste boomgaard van IJsselmonde ligt in het gebied. De druk neemt hier nog steeds toe op het buitengebied, dus hoog tijd om eens te kijken wat er zit in deze strook en dus met name ook de boomgaard! Vanochtend deed ik de eerste ronde en dat beviel wel. In het gebied zitten nog zo'n tien paar kieviten, maar de meeste leken nog zonder nest te zitten. In de tuinen lijkt putter haast wel de meest talrijke soort en ook holenduif is algemeen in het gebied.

Westelijke deel van het telgebied

Met name in de boomgaard zitten holenduiven, waar ze waarschijnlijk broeden in oude laanbomen in en aan de rand van het stuk. Ook een bezette torenvalkkast blijkt aanwezig, ook een soort die zeker landelijk onder druk staat. De oude populieren rondom de boomgaard worden verder bewoont door wat spreeuwen, buizerd en een groene specht. Vanochtend zat er echter ook nog een groep kepen te eten van de knoppen, en daartussen bleken zeker twee kleine barmsijzen te zitten. Een leuke verrassing, want deze soort is de laatste jaren tamelijk lastig op IJsselmonde! 

Torenvalk

Spreeuw

Kleine barmsijs

Als de telling bijna klaar is, komt de melding dat een havikarend heeft geslapen nabij Tilburg... De melding komt te laat op de ochtend en waarschijnlijk zal de vogel al vertrokken zijn, maar zekerheidshalve fiets ik snel richting huis om in ieder geval paraat te staan. Dat blijkt niet nodig te zijn, want vervolgwaarnemingen ontbreken. Later op de dag komen echter wel meldingen dat de in Polen gezenderde ringsnavelmeeuw Nederland is in gevlogen. Die blijkt waarschijnlijk te gaan slapen op De Bijland, een plas nabij Nijmegen. Dat biedt kansen voor morgen! 

Het BMP-seizoen is weer van start!

Afgelopen week is het BMP-seizoen begonnen, heerlijk! Dit jaar mag ik de broedvogels tellen in Voornes Duin en op de Westplaat, dus dat belooft zeker wat te gaan worden. Het eerste bezoek was deze week zoals verwacht rustig, maar ik ben erg benieuwd naar de komende tellingen! Een vangactie voor waterpiepers langs de Devel leverde alleen drie aflezingen op van exemplaren in een wilgje, maar helaas belandden geen exemplaren in het net. Ook de eerste oeverzwaluw kwam over. 

Waterpiepers

Gisteren las ik in de Zegenpolder mijn eerste kieviten weer af van het jaar, altijd leuk om te terugkerende kuikens te zien! De leukste van deze ochtend is GEO6, een kuiken dat afgelopen jaar is groot geworden langs de Achterweg, dus ca. 1,5km van de Zegenpolder! Verrassend was een oeverpieper op de dijk en de bekende casarca hing ook nog steeds rond. Ook een groepje roeken liet zich leuk bekijken. 

Kievit GEO6

Oeverpieper

Roeken

Vandaag had ik niet de hele dag de tijd, maar nog wel voldoende om eens af te reizen naar Zoetermeer. De hele winter hangt al een grauwe gors rond in de nieuw ingerichte Driemanspolder, maar deze werd slechts zeer sporadisch gezien. De moeite had ik er dan ook nog niet voor genomen om deze nog nieuwe  soort voor m'n Zuid-Hollandlijst op te zoeken. Sinds enkele dagen is het patroon echter aardig ontrafeld en met name in de vroege ochtend lijkt hij makkelijk. Zo gezegd kwam ik rond een uur of acht aan, en vanuit de auto zie ik 'm al bovenin een boompje zitten. Erg fraai! 

Grauwe gors

Niet veel later duikt hij weer omlaag, dus dan houd ik het ook gelijk maar weer voor gezien. Een lang verwachte nieuwe soort voor mij in Zuid-Holland, want slechts zeer onregelmatig overwinterd er eentje in de provincie. De vorige zat in 2019 op de Kwade Hoek en was ook behoorlijk lastig, maar nu dus wel gelukt! Een korte zoektocht naar waterpiepers op de terugweg levert slechts één ongeringd exemplaar op, een deel zal al wel weer richting de broedgebieden zijn vertrokken. 

Laatste wintertelling met een leuke verrassing

Vandaag staat de maandelijkse wintertelling op de Sophiapolder op het programma, maar voordat we overvaren naar het eiland postten Laurens van der Wind en ik nog even langs de Oude Maas op een plek waar gisteren een boommarter zou zijn gezien. Na zo'n drie kwartier helaas niet de gehoopte waarneming van deze marter die nu pas voor het eerst op IJsselmonde is vastgesteld, en met wat matkoppen en waterpiepers gaan we richting het eiland. 

Naast de telling moeten we vandaag ook het schelpenstuk klaar maken voor de visdieven, dus er is genoeg te doen. Langs de bramen woekeren bramen die we terugzetten en ook uit de schelpen halen we menige wortels. Hopelijk helpt het om het weer zo lang mogelijk kaal te houden! 

Broedlocatie visdief

Verder wordt er op het eiland al weer volop gebroed door grauwe ganzen, en vinden we meer dan tien nesten met een wisselend aantal eieren. Het zal niet lang duren voordat het eiland overspoelt wordt met kuikens. Ook een wilde eend zit alweer op nest, terwijl op het slik ook nog veel doortrekkers aanwezig zijn. Met name grutto is talrijk met bijna 900 exemplaren, waartussen we ook nog zo'n 5 geringde vogels kunnen aflezingen. In enkele gevallen betreft het IJslandse grutto's, altijd leuk! Ook zijn weer enkele bonte strandlopers en bontbekplevieren present en zijn de nodige pijlstaarten en pontische meeuwen nog aanwezig. 

Grauwe gansnest

Geringde grutto's

De grootste verrassing van de ochtend is echter een velduil, die we voor ons opjagen van de dijk en die na een lange vlucht weer in een boompje op de noordpunt gaat zitten. Het is voor mij de tweede keer dat ik een velduil op de Sophiapolder tref, maar het blijft toch altijd een leuke soort om tegenaan te lopen. 

Velduil

Ten slotte doe ik 's avonds nog de slaapplaatstelling voor steltlopers. Daaruit blijkt dat alle grutto's op het eiland blijven slapen en bovendien waren er ook nog 6000 kokmeeuwen en honderden zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen present. Een drukke boel maar het laat zien dat de Sophiapolder toch wel een belangrijke schakel is geworden! 

Prachtige ochtend langs de Oude Maas

Drie jaar geleden hebben we met de vogelwerkgroep de hele strook langs de Oude Maas geteld op broedvogels. Wat mij betreft zijn de (doorgeschoten) wilgengrienden het mooiste stukje natuur van IJsselmonde, maar uiteindelijk kom ik er in de goede tijd niet zo vaak. Begin maart zijn spechten en ook matkoppen over het algemeen al actief, dus vanochtend besluit ik met het eerste licht het stuk tussen Zwijndrecht en Heerjansdam eens af te lopen. Het is fris met een enkele graad onder nul, dus mede daarom is de zangactiviteit wellicht ook wat laag. Grote bonte spechten laten zich nog nauwelijks horen en ook de kleine bonte specht die hier jaarlijks zit ontbreekt op het toneel.

Zonsopkomst langs de Oude Maas

Desalniettemin is het natuurlijk heerlijk weer en zitten er hier in de grienden meerdere spreeuwen te zingen. Een soort die niet overal meer langs de Oude Maas voorkomt, ondanks het grote aanbod aan geschikte nestplaatsen (boomholtes). In dit stuk zit een kolonie blauwe reigers, maar de nesten zitten verspreid en zijn lastig zichtbaar. Uiteindelijk kom ik op 10 nesten, maar dat zal waarschijnlijk een onderschatting zijn.

Spreeuw

Op drie plekken kom ik ook nog matkoppen tegen, maar één exemplaar is zingend aanwezig. Ondanks dat dit ook vaak een soort is die vroeg in het jaar zingt, lijken ze nu nog vooral op de winterstand te staan. Het zijn altijd mooie beestjes en het lukt me zowaar om wat te digiscopen. 

Matkop

Op de Oude Maas zit nog een mooie groep van zeven brilduikers en in Polder het Buitenland wordt een perceel ingezaaid. Dat levert een flinke groep kokmeeuwen op achter de trekken, met daartussen ook enkele zwartkopmeeuwen. Schitterende beesten, maar helaas wel allemaal ongeringd. Het bewerken van de grond blijkt ook gunstig voor waterpiepers en witte kwikstaarten, want er loopt een flinke groep op het stuk land. Daartussen lees ik de bekende waterpieper R/GWW af, leuk! Ook tussen de witte kwikstaarten zit nog een verrassing, want daar loopt een schitterende rouwkwikstaart tussen. Op IJsselmonde toch wel een zeldzame doortrekker met elk jaar maar enkele gevallen. 

Zwartkopmeeuw

Rouwkwikstaart

De terugweg levert nog een overvliegende boomleeuwerik op, maar al met al een schitterende paar uurtjes langs de Oude Maas. In de middag ga ik nog even naar Putershoek, waar ik op het braakliggende stuk vijf waterpiepers kan vinden. Helaas allemaal ongeringd, maar wel mooi om te zien dat de eerste weer doorruien naar zomerkleed.

Waterpieper

Net als vorige week doe ik ten slotte ook vanavond nog een poging om waterpiepers te ringen op de slaapplaats. Gelukkig lukt dat nu wel en kan ik met Rutger Plaisier twee exemplaren van kleurringen voorzien, terwijl het aantal piepers aanzienlijk lager dan vorige week blijkt te zijn. Hopelijk ga ik die exemplaren snel weer terug zien in het veld! 

Waterpieper R/NWN

Schitterende vangochtend in de Zegenpolder

Afgelopen zaterdag was ik de hele dag weer op zoek naar geringde waterpiepers, wat op de twee bekende plaatsen langs de Langeweg en de Lindtsedijk nog flinke groepen opleverde met twee aflezingen van exemplaren die ik daar vaker trof (Lindtsedijk). Een vangpoging leverde 's avonds helaas geen waterpiepers op, maar een mannetje roodborsttapuit was nog wel een mooie bijvangst. 

Waterpieper

Roodborsttapuit

Vanochtend ben ik ook weer op pad om te gaan ringen en met Rutger Plaisier zijn we rond half 6 in de Zegenpolder met het doel om zoveel mogelijk vogels te vangen en te ringen voor onderzoek. Enkele vangmanieren die ik een aantal jaar geleden had geprobeerd wil ik weer herhalen om te kijken of het één en ander nog werkt zoals ik hoop. Het eerste doel is het vangen van een wintertaling, en dat lukt gelukkig. Een schitterend mannetje belandt in het net met ook nog een watersnip als bijvangst. Mooi! 

Wintertaling (man)

Watersnip

Rondom de Vlakkenburg zitten vaak ringmussen, een schitterende soort waar er niet zoveel meer van zijn op IJsselmonde helaas. In Rhoon zitten ze gelukkig nog wel aardig en het lukt vanochtend om twee exemplaren te vangen en te ringen. Schitterende beestjes! 

Ringmus

In de polder zelf zit ook een flinke groep waterpiepers, graspiepers en veldleeuweriken, dus daaarvoor doen we ook ons best om het één en ander te kunnen ringen. Uiteindelijk vangen we meerdere graspiepers, twee waterpiepers en ook diverse rietgorzen. Eén van de waterpiepers kleurringen we ook, zodat die makkelijk in het veld zijn af te lezen. 

Waterpieper R/NRN

Ten slotte zit in de polder nog zes bokjes, waarvan we maar liefst vier exemplaren van een ringetje kunnen voorzien. Schitterende snipjes en prachtig om ze ook zo overdag te kunnen bekijken! 

Bokje

Op de terugweg doen we nog een poging om waterpiepers af te lezen bij Zwijndrecht, maar daar vinden we alleen maar graspiepers, dus helaas. Het was echter een schitterende dag met mooi resultaat!