zaterdag 30 september 2023

Nog geen bokjes, wel tweekleurige vleermuis!

Vanochtend deed ik rustig aan, maar rond half tien besloot ik even wat gebiedjes te checken om te zien of wellicht de eerste bokjes alweer zijn gearriveerd. Dat viel tegen. In de Volgerlanden slechts een enkele watersnip en ook maar beperkt geschikt gebied. Ook in Oud-Reijerwaard vrijwel geen geschikt habitat voor bokjes, en dus ontbraken ook daar nog de bokjes. Hopelijk gaat dat de komende tijd nog veranderen! 

Via het Develbos, waar ik onder andere nog wat vuurgoudhaantjes en een zwarte mees trof in een mezengroep, ging ik vanmiddag nog even richting de Devel om het één en ander weer gereed te maken voor de waterpiepers. De eerste daarvan zullen ook over een weekje of twee weer arriveren, en dan is het natuurlijk prettig als de baantjes alweer gemaakt zijn in het riet voor de mistnetten.

Terwijl ik bezig ben zie ik de melding langskomen van een tweekleurige vleermuis, in Ermelo! Tweekleurige vleermuis is een soort die trekt en dan ook vrijwel uitsluitend in het najaar in Nederland is waar te nemen. Ze worden dan relatief veel gevonden op balkons of op straat en belanden zo in de opvang. Kennelijk zijn ze wat onhandig en mede daardoor kan je ze soms op rare plekken tegenkomen, in België zien ze ze bijvoorbeeld met enige regelmaat aan de muren van flatgebouwen langs de kust hangen. Dit najaar vroeg ik mij al af of dat ook in Nederland niet gewoon zou moeten kunnen, maar echt zin om te zoeken had ik niet. Nu werd er echter eentje gemeld in Ermelo, aan een boom. Toch wel een buitenkansje om deze lastige soort te zien, dus na wat wikken en wegen besluit ik maar een poging te wagen.

Het beest was tijdens werkzaamheden verstoord en in de struiken terecht gekomen (onhandig dus...), maar kon uit eigen kracht toch weer opvliegen en landde op de eerste de beste boom die die tegenkwam: een grove den. Na een uurtje rijden hangt het beest daar ook nog steeds als ik aankom. Mooi! 

Tweekleurige vleermuis

Tweekleurige vleermuis hangt rechts van de stam, net onder de witte dakrand

Tweekleurige vleermuis is één van de grotere vleermuizen in Nederland en lijkt veel op laatvlieger, maar is grijskleurige op de rug. Deze lichte rug is meest zichtbare kenmerk om de soort te herkennen. Het exemplaar laat zich goed bekijken en hangt op ca. 4 meter, dus mooi buiten de verstoring van mensen. Erg leuk om deze lastige soort zo makkelijk te kunnen zien! 



Tweekleurige  vleermuis

vrijdag 29 september 2023

Mooie matkoppenvangst en wat zeetrek

Afgelopen dinsdag lukte het om tussen de bedrijven door nog even naar de Maasvlakte te gaan. In de paar uurtjes die ik had probeerde ik maar zo goed mogelijk de Oude Stuifdijk te checken, ten slotte toch één van de betere plekken voor de echte zeldzaamheden. Het zat er helaas niet in en verder dan een grauwe vliegenvanger, 40 zwartkoppen, vuurgoudhanen en wat overvliegende boomleeuweriken kwam ik niet. 

Vanochtend had ik vervolgens geprikt om eens een poging te gaan doen om matkoppen te gaan vangen en kleurringen in het Klein Profijt. Zoals al eerder gezegd een soort die het slecht doet in Nederland, jaarrond aanwezig is en waar we nog maar heel weinig van weten. Reden genoeg om wat dieper in de soort te duiken, en dat lukte vanochtend dus vrij goed. Uiteindelijk konden we zes exemplaren van kleurringen voorzien! Een mooi resultaat en hopelijk lukt het snel om ze ook in het veld terug te gaan vinden. 

Geringde matkoppen

Naast de matkoppen vingen we vooral de nodige kool- en pimpelmezen, maar de vangst van een grote bonte specht was nog wel een aangename verrassing. In het gebied hing verder nog een groep appelvinken rond en er trok onder andere een kruisbek over, altijd leuk! 

Grote bonte specht

Op de terugweg werd ik in de Portlandpolder aangenaam verrast door een langsjakkerend smelleken. In de polder was ik net een stukje aan het uitlopen toen het beest fraai langskwam, even achter een witte kwikstaart aan zat en toen toch verder trok richting het zuiden. In de hoop op het terugvinden van eigen gekleurringde kieviten, checkte ik nog enkele gebieden op Voorne-Putten. Dat leverde echter weinig kieviten op en daarnaast ook niet veel spannends, zodat ik besloot nog maar 2,5u aan zee te gaan zitten. Het waaide ten slotte noordwest 5, dus dat kan zomaar leuk zijn. 

Naast nog steeds vele alken en jan-van-genten was het net onderhoudend met meerdere groepjes kleine jagers (totaal 16) en uiteindelijk ook nog een fraaie grauwe pijlstormvogel. Echte krentjes zaten er verder niet in en ook bleken in de onkruidhopen op de Tweede Maasvlakte (altijd even checken!) helaas leeg te zijn. Ook geen aankomst geweest van zangvogels dus vandaag. 

zaterdag 23 september 2023

Zeetrek en weer een sperwergrasmus

Met de abnormale aantallen Amerikaanse zangvogels in het Verenigd Koninkrijk, was het voor gisteren het plan om te gaan zoeken langs de Oude Stuifdijk op de Maasvlakte. Die plek heeft zich al eerder bewezen goed te zijn voor Amerikaanse soorten, dus in Zuid-Holland wellicht de plek waar het zou moeten gebeuren. Vincent van der Spek wilde gisteren ook de Maasvlakte doen, maar het bleek allemaal niet erg vol te zitten. We begonnen op de Vuurtorenvlakte met wat zwartkoppen hier en daar, wat tjiftjaffen en een tuinfluiter. Op de vlakte nog een enkele tapuit, maar niet veel aankomst.

Langs de Oude Stuifdijk draaiden de windmolens dat het hun leven lief was, wat het vogelen op deze plek niet altijd makkelijk maakt. Eentje stond er echter stil en daar hoorden en zagen we dan ook aanzienlijk meer. Terwijl we rustig de dijk afkeken vloog er naast ons opeens een forse grasmus over het pad, waarop we gelijk beiden alarm sloegen. Sperwergrasmus? Minuten strijken voorbij als we wachten tot we weer wat zien op de plaats waar de vogel inviel, maar dan zie ik 'm weer kort vliegen. Groot grijs ding, kan eigenlijk niet missen maar weer in tijdspanne van ca. 1 seconden. Dan komt de vogel er voor Vincent na langdurig pishen eindelijk uit en laat zich dan goed zien, inderdaad een sperwergrasmus! Leuk! Voor mij de tweede alweer die ik dit jaar zelf vind, Vincent heeft er al een stuk of vier... 

Op de Tweede Maasvlakte zien we in de stukken onkruid nog wat tjiftjaffen en fitissen, en langs de Prinses Maximaweg zitten nog een tuinfluiter, grasmus, braamsluipers en fitissen. Het was niet saai te noemen! Een snelle blik op zee leverde uiteraard ook nog wat jan-van-genten op.

Jan-van-gent

Vanochtend waaide het windkracht 5 uit het westen, dus met o.a. de gebroeders Molenaar zat ik bij de matten op de Maasvlakte 2 in de hoop op wat leuke zeesoorten. En het was ook net leuk tussen half 8 en half 11, met enkele kleine jagers, vier grauwe pijlstormvogels op grote afstand en als hoogtepunt een fraaie noordse pijlstormvogel net achter de branding. Dat was alweer even geleden, altijd mooi! Ook de Fremantle Highway is nog wel het noemen waard, het uitgebrande schip dat enkele maanden geleden boven de Waddeneilanden in problemen kwam. Vandaag werd het de Rotterdamse haven binnen gesleept om te zien of er nog wat van te maken is...

Fremantle Highway

Na de telling blijkt dat er al veel wordt gezocht op de Maasvlakte, dus we besluiten wat onbekende stukken op Maasvlakte 2 te doen. Veel meer dan wat roodborsttapuiten, tapuiten, grasmus, braamsluipers en tjiftjaffen levert dat niet op, maar de zeetrek maakte de ochtend Maasvlakte toch nog wel geslaagd! 

zaterdag 16 september 2023

Watervleermuizen gevonden!

Afgelopen woensdag weer eens de moeite genomen om met opkomend tij bij de Sophiapolder te kijken. Dat leverde vanaf de Veersedijk gelijk een mooie krombekstrandloper op, naast de gebruikelijke pontische, geelpootmeeuwen en kemphanen. Een leuke soort natuurlijk en het laat maar weer zien dat het eiland veel te weinig wordt gecheckt, vooral omdat het op te grote afstand ligt natuurlijk en lastig is te overzien. Maar ik denk dat we daar weleens echte goede soorten mislopen... 

Nadat we eergisteren waren verhuist met het kantoor van Alblasserdam naar Ambacht, werd wel gelijk duidelijk dat er dagelijks zeearenden boven Ambacht vliegen. We zagen wel vier keer zeearenden vanuit het nieuwe kantoor met schitterend uitzicht, waaronder één keer een groepje van drie. Erg gaaf! Het zijn vooral vliegbewegingen tussen de Oude Maas en de Crezée- en Sophiapolder, waar nu dus dagelijks zeearenden ook aan de grond zitten. Dat is pas iets van de laatste dagen, want in de jaren hiervoor hebben ze dat nooit aangedurfd. Grenzen schuiven op kennelijk... 

Omdat ik gisteren de vlotjes van de zwarte sterns op de Devel weer wilde ophalen, had ik mooi de kano achterin liggen om nog wat andere dingen te doen. De vlotjes waren helaas niet succesvol overigens, maar een bezoekje aan de Waal met de kano was dat gisteren wel. Onder het viaduct van de A16 vond ik namelijk liefst 28 watervleermuizen in de kieren tussen de betonplaten! Deze zomer was me wel duidelijk dat op de Waal en in het Waalbos aardig wat watervleermuizen foerageren, maar de rustplaats overdag was me nog onbekend. De brug over de Waal bij de A16 was één van de geschikte opties naast evt. een holle boom, en dat bleek correct! Erg gaaf om ze verspreid onder de brug te zien hangen vanuit de kano! Komende maanden nog eens kijken of het ook gebruikt wordt als winter- en kraamverblijfplaats. 



Watervleermuizen
Waal

Na de vondst van gisteren had ik voor vandaag nog zitten denken waar ik eventueel nog meer watervleermuizen zou kunnen vinden. Boven de Devel wordt namelijk ook veel gefoerageerd, dus ik denk dat daar ook nog ergens een groep moet zitten. Een controle op diverse plekken levert echter geen groepen meer op, maar daar waar Kijfhoek snijdt met de Waal tref ik nog een solo watervleermuis in een pijpje. Toch nog eentje! 

Waal

Watervleermuis
Grotere groepen tref ik helaas niet, dus dat wordt binnenkort of anders volgend jaar nog eens posten waar de watervleermuizen dan vandaan komen. Zou toch mooi zijn als het lukt om het voorkomen van deze soort beter inzichtelijk te maken. Overigens leverde het checken van diverse bruggen in de Zwijndrechtse Waard op twee plekken ook nog een zwart weeskind op. Een forse nachtvlinder die sterk in aantal toeneemt de laatste jaren. 

Zwart weeskind

Op het eind van de middag deed ik met Rutger Plaisier nog een poging om te kijken of er in het Develbos nog een matkop viel te kleurringen. We vonden wel een matkop, maar in het net komen wilde die helaas niet. Jammer! Een tweetal boomkruipers was nog wel leuk om weer eens in de handen te hebben, fraaie beestjes! 
Boomkruiper

dinsdag 12 september 2023

Eerste matkop, zeearenden en meer...

Afgelopen dagen leverde nog twee keer een bezoekje aan de Beninger Slikken nog een porseleinhoen, twee kleine strandlopers, bosruiters, zomertalingen en honderden watersnippen op. Tijdens een avondbezoek vloog er bovendien een wat afwijkend roepende goudplevier op afstand op uit de polder, maar voor een opname was ik te laat en details kon ik niet zien. Tja... Ook een rosse stekelstaart was nog wel een opvallende verschijning, een soort die ik maar zelden tegenkom. 

Vanochtend was ik weer eens op de Maasvlakte, ik startte bij de parkeerplaats van Lyondell. De bosjes waren aanzienlijk leger en het leukste was wel een langsjakkerende smelleken. Op Maasvlakte 2 kwam ik ook nog een smelleken tegen, maar verder waren ook daar de leuke plekken leeg. Eén bonte vliegenvanger was net aangekomen en een noordse kwikstaart liet zich nog zien, maar dat was het wel. 

De Beninger slikken leverde even later nog weer een porseleinhoen op en verder wat gebruikelijke casarca's, bosruiters, kemphanen, groenpootruiters, boomvalk en vele duizenden spreeuwen. Helaas zonder roze spreeuw ertussen, maar een indrukwekkend gezegd. De Wolvenpolder was even later eigenlijk nog leuke met wat bonte strandlopers, bontbekplevieren en ook drie kleine strandlopers. Schitterende beestjes! 

Kleine strandlopers

Uiteraard onderwierp ik ook hier de kieviten weer aan een nauwkeurig onderzoek, en dat leverde uiteindelijk drie geringde exemplaren op. Twee vogels van mij uit Rhoon en zowaar ook een geringd exemplaar uit de omgeving van Amersfoort, leuk! 

Kievit uit omgeving Amersfoort

Hierna was het tijd voor de eerste poging om matkoppen te gaan vangen en ringen. Matkop is een soort die landelijk hard achteruitgaat, maar bij ons lokaal tamelijk stabiel is in het zoetwatergetijdegebied langs de Oude Maas. Een soort waar ik de komende tijd wat drukker mee bezig ga om in ieder geval vogels te kleurringen en mogelijk ook intensief nesten te gaan volgen. Het Klein Profijt is een plek waar veel matkoppen zitten, en het lukt zowaar ook gelijk al om een exemplaar te vangen en kleurringen. Mooi! Hopelijk gaan er deze winter nog vele volgen. 


Matkop Rm/RR

Als we even later door de Portlandpolder rijden, zien we opeens het paartje zeearend op de oever zitten! Sinds deze zomer is een paartje zeearend actief langs de Oude Maas en ze lijken zich echt gevestigd te hebben. Het mannetje is gezenderd in 2020 en komt uit de Biesbosch, het vrouwtje is ongeringd dus de herkomst is onbekend. Ze hangen tegenwoordig permanent rond langs de Oude Maas, dus de kans is wel heel groot dat ze dit najaar gaan beginnen met nestbouw. Zo mooi als nu had ik ze echter nog niet gezien, schitterend zo op de grond! 

Zeearenden

donderdag 7 september 2023

Leuk vogelen op de Mavla met grauwe kiek en sperwergrasmus!

Afgelopen zaterdag was ik weer op de Maasvlakte, toen met Albert Molenaar en Arie-Willem van der Wal. Het was uitermate mistig, maar door het hele rustige weer was het eens lekker vogelen langs de Oude Stuifdijk, omdat de windmolens niet draaiden. Daar was het niet onaardig met veel zwartkoppen, fitissen en wat braamsluipers en bonte vliegenvangers. Een overvliegende visarend was nog wel de leukste soort. 

Omdat op de standaardplekken al volop gevogeld werd, focuste we daarna op de nieuwe stukken op Maasvlakte 2. Daar ligt enorm veel potentie, onder andere een hele nieuwe vlakte. Het afstruinen in de hoop op een morinelplevier leverde helaas niet die zeldzaamheid op, maar toen we aankwamen werden we verrast door een schitterende jonge grauwe kiekendief. Het beest had overnacht en vertrok in enkele minuten hoog weg richting zuidwest. Erg fraai! De vlakte leverde verder zelf tientallen veldleeuweriken, meer dan honderd tapuiten en een enkele boompieper. Leuk vogelen dus en nog een overvliegende kruisbek op de oude Maasvlakte was nog een leuke afsluiter, geen slechte soort op de Maasvlakte! 

Flinke vlaktes op Maasvlakte 2

Nieuwe spannende plekken op Maasvlakte 2

Vandaag was ik weer eens vrij en gezien de aanhoudende oostenwinden en het opduiken van sperwergrasmussen op diverse plaatsen langs de kust, was dat toch wel weer het doel van de ochtend. Doordeweeks wordt er vrijwel niet gevogeld op de Maasvlakte, dus de verzinking en omgeving waren het eerst aan de beurt. Daar bleek dat er wel wat vogels zaten, maar niet heel druk. Een tiental fitssen, wat bonte vliegenvangers en wat paapjes. Leuk te zien was overigens dat de trek er nog volop in zat, één van de bonte vliegenvangers kon het duidelijk niet uithouden en vertrok hoog over de industrie verder zuidwaarts. 

Omdat de duindoorntjes er langs de Prinses Maximaweg er altijd spannend uitzien, besluit ik daar gewoon maar weer eens een stuk te gaan lopen. Er zitten gelukkig vogels in, dus dan is het altijd spannend. Fitis is over 1,4km de meest talrijke soort met totaal acht exemplaren, leuk zijn ook nog twee gekraagde roodstaarten, tuinfluiter, groepje paapjes en een rietzanger. Vooral die laatste speelt een heel stiekem spelletje en laat zich uitermate lastig zien, maar uiteindelijk blijkt het (helaas) een normale te zijn. Leuk is ook nog kleine parelmoervlinder, die is duidelijk ook wat verdwaald. 

Duindoorns langs de Prinses Maximaweg

Kleine parelmoervlinder

Vervolgens check ik weer de nieuwe stukken op de Tweede Maasvlakte. Enkele onkruidhopen, een klein haagje, wat hooibalen. Overal zitten wel wat vogels, met name fitissen, nog twee bonte vliegenvangers, twee gekraagde roodstaarten en een tuinfluiter. Ook komt er een vrijwel continue stroom atalanta's uit zee zetten en komen ook flinke groepen gele kwikstaarten naar de grond. De laatste dagen worden honderden langstrekkende exemplaren gezien, maar zo rond het middaguur gaan ze duidelijk even rusten. In de groepen zitten ook meerdere noordse kwikstaarten, leuk om te zien! De grote aantallen zangvogels zijn automatisch ook weer een magneet voor een smelleken die jagend over de vlakte een poging waagt. Tevergeefs, wel leuk om te zien! 

Nieuwe haagjes op Maasvlakte 2

Bonte vliegenvanger

Ten slotte heb ik nog een klein uurtje, wat ik op de parkeerplaats van Lyondell wil besteden. Dat blijkt geen slechte keuze want ook daar zitten vogels. De eerste grauwe vliegenvanger van de dag, meerdere bonte vliegenvangers, gekraagde roodstaarten, tuinfluiter, braamsluiper, grasmus. Als ik ten slotte weer richting de auto loop wordt ik echter opeens opgeschrikt door een harde ratel vanaf het terrein, wat ik gelijk herken als sperwergrasmus! Toch nog gelukt! Ik doe vervolgens een poging om de parkeerplaats op te komen, maar wordt helaas gelijk weggestuurd. Dan nog maar wat posten en tapen vanaf de kant, maar dat levert helaas geen nieuwe reactie meer op. Voor mij zit de tijd er helaas op en een zichtwaarneming van deze leuke zeldzaamheid zit er dus helaas niet in. Jammer! Ook de rest van de middag blijkt de vogel goed te zijn in verstoppertje, maar hij heeft zich nog wel aan meerdere waarnemers laten horen. Kortom, het was weer leuk op de Maasvlakte! 

Grauwe vliegenvanger

Vanavond kon ik het ten slotte niet laten om nog een ronde te maken op IJsselmonde voor nachtzwaluwen. Begin van de week was namelijk weer een nachtzwaluw ontdekt in de Biesbosch, en dat is een soort die dan ook prima op IJsselmonde moet kunnen. Ze zitten graag op het asfalt, dus vanavond heb ik alle enigszins rustige weggetjes in het buitengebied van de Zwijndrechtse Waard afgereden. Het zou toch wat zijn! Helaas leverde het geen nachtzwaluw op, maar met twee kwakken in de Crezéepolder (hangen daar al weken rond), twee jagende ransuilen, diverse spoorkrekels rondom Kijfhoek en nog een bunzing langs de Langeweg was het zeker geen saai rondje! Volgend jaar nog maar eens een poging wagen. 
Kijfhoek met veel herrie van treinen en.... spoorkrekels

vrijdag 1 september 2023

Vorkstaartmeeuw in de Crezéepolder!

Een rondje door de Zegenpolder was niet onaardig met een groepje van zeven paapjes op een perceel aardappels en twee families met dodaarzen in de sloten. Vooral dat laatste is leuk, want de soort broedt lang niet jaarlijks op IJsselmonde! Terwijl ik nog op de parkeerplaats sta aan het einde van het rondje wordt ik opgeschrikt door een melding op m'n telefoon. Het zal wel niks zijn dus ik laat 'm nog vijf minuten zitten, maar dan zie ik tot mijn schrik en verbazing dat Rutger een vorkstaartmeeuw heeft gevonden in de Crezéepolder! Ter plaatse nota bene, dus als de wiedeweerga ga ik richting de polder. Dat is namelijk nieuwe soort voor IJsselmonde en die mag je natuurlijk niet missen! 

Bij aankomst staat al een groepje vogelaars op de dijk en de vogel blijkt gewoon rustig tussen wat kokmeeuwen op het slik te zitten. Wat een gave vogel! Het is een adult of mogelijk een 3kj vogel, dus nog met een behoorlijke donkere kop. Even later gaat hij vliegen en dan zijn vorkstaartmeeuwen natuurlijk op z'n mooist. Wat een schitterend gezicht en dat zo in ons poldertje, niet gek! Vorkstaartmeeuw is al een zeldzaamheid in Nederland, maar binnenlandse gevallen zijn er niet eens jaarlijks. Erg gaaf dus! 

Vorkstaartmeeuw

Uiteindelijk blijft de vogel zo'n twee uur rondhangen, waarbij hij behoorlijk rondvliegt en zelfs ook een paar keer roept. Dat kunnen we helaas niet opnemen. Na een tijdje gaat hij echter toch meer hoogte maken en zo vertrekt hij uiteindelijk om 11:35 hoog richting west over Ridderkerk. Het was als het ware alsof hij de zee zag en toen in een speer richting het westen vertrok. Weer eens een hele fraaie nieuwe op de IJsselmondelijst! 


Vorkstaartmeeuw

Hierna rijd ik nog even naar de Wolvenpolder waar ik twee kieviten weer kan aflezen, erg leuk! Verder zitten er nog wat kemphanen, pijlstaarten en bosruiter. Ook de Beningerwaard vereer ik nog met een bezoekje, maar ook daar is het verder rustig en tussen de kemphanen, bosruiters en zomertalingen valt verder niks te ontdekken.