zaterdag 30 april 2022

Nuttig voorbereidingsrondje

Vandaag heb ik met Laurens van der Wind een goede voorbereidingsronde getroffen voor de Big Day, en dat leverde toch weer nuttige informatie op. Na bij de Devel nog weer de grote zee-eend gezien te hebben, troffen we in een bosje bij Heerjansdam in de vroege ochtend een slapende sperwer op een tak. Een goede plek dus om te onthouden, want sperwer kan altijd lastig zijn en kost ons vaak veel moeite! 
Sperwer

In de Zuidpolder bleken de zomertalingen echt verdwenen helaas, maar er hangt nu wel een geelpootmeeuw rond in het gebied. Ook zeker geen makkelijke soort in deze tijd van het jaar op IJsselmonde. Ook de middelste zaagbekken bij de bouwdok blijken even later echt foetsie, jammer! 

Geelpootmeeuw - 3kj

In Rhoon zoeken we ook weer langs de Koedood naar zomertalingen, maar ook daar zijn ze verdwenen. Net als vorig jaar hebben we dit jaar dus geen broedgeval op het eiland en wordt zomertaling alleen op doortrek gezien. Toch jammer dat de soort zo is verdwenen als broedvogel, maar we hebben het er mee te doen. Een overvliegend tweetal dwergmeeuwen in een groepje kokmeeuwen is nog een leuke verrassing, net als een overvliegende sijs. Dat zijn de soorten die het verschil op een Big Day maken...

Rondom Bos Valckesteijn checken we nog wat plekken voor appel- en goudvinken, maar die laatste lijken ook in ieder geval van de bekende plekken verdwenen. Goudvinken zijn echter dusdanig stiekeme vogels dat ik niet uitsluit dat ze toch nog wel ergens broeden, maar voor de Big Day moeten we ze laten schieten. We treffen nog wel een witgat in ene plasje, ook altijd een soort die heel lastig is in deze tijd van het jaar. Ook een plek voor goudhaan blijkt niet bezet in Rhoon, zodat we besluiten de volkstuinencomplexen in Rotterdam-Zuid eens te gaan proberen. Het is bekend dat daar jaarlijks meerdere paren goudhanen broeden in tuintjes met veel naaldbomen, maar het blijkt nog niet zo eenvoudig. In het derde complex dat we checken is het pas raak, maar we treffen wel gelijk een voerend mannetje. Bingo dus voor volgende week, waarna we een geslaagde ochtendronde afronden. 

Al met al een nuttig rondje en volgende week moet maar blijken wat het daadwerkelijk heeft opgeleverd... 

vrijdag 29 april 2022

Een schitterende 2-daagse in Limburg!

De eerste dagen van de week werd ik tijdens mijn telwerkzaamheden rondom Voornes duin weer door het nodige verrast. Mijn tweede draaihals van het jaar vloog op van het pad, een tweetal zingende fluiters trof ik aan en een zomertortel kwam hard overvliegen. Leuke soorten tijdens broedvogelonderzoek! Op Koningsdag leverde een rondje door de polders van Rhoon nog veel kleine kievitskuikens op, waarvan het de vraag is hoeveel het gaan redden natuurlijk... De eerste konden in ieder geval worden gekleurringd! 

Kievitskuiken GNO5

Afgelopen twee dagen hadden we nog een teamdag in Zuid-Limburg. Dat stond vooral in het teken van al het unieke in het Limburgse heuvelland. We zagen zo diverse orchideeën (purperorchis, mannetjesorchis, soldaatje, harlekijn), maar ook veel andere zeldzame planten, waarvan bleke hoornbloem nog nieuw voor mij was. Ook kwamen we nog geelbuikvuurpad tegen in het Gerendal, muurhagedissen bij Bemelen en zag ik eindelijk vroedmeesterpadden, mijn laatste soort van de reptielen en amfibieën in Nederland, waardoor ik nu alle soorten heb gezien. Mooi! 

Purperorchis

Mannetjesorchis


Vroedmeesterpadden

Ook vogels kregen nog de aandacht natuurlijk. Op de Sint Pietersberg zagen we zo een schitterende oehoe, wat voor mij toch alweer zes jaar geleden was. Leuk om er dus eentje te zien! Ook rode wouwen waren natuurlijk weer van de partij, met zeker tien exemplaren. Met name een groep van zes exemplaren bij het hotel in Epen was erg mooi. De soort lijkt het goed te doen en dat is te merken! Een porseleinhoen en twee visarenden waar we tegenaan liepen waren bovendien ook leuke verrassingen, om van een grauwe gors langs de Maas nog maar te zwijgen! 

Oehoe

Ten slotte leverde een nachtelijke ronde nabij Vijlen nog een overvliegende vale vleermuis op. Dit betrof uiteraard een waarneming via een batdetector, dus qua beleving is dat voor mij minimaal. Een veldparelmoervlinder bij de Bemelenberg was wat dat betreft wat fraaier, maar die bleef helaas op afstand... Desalniettemin een schitterende tweedaagse! 

zaterdag 23 april 2022

Eindelijk een hop, de eerste kuikens, etc....

Afgelopen dagen was ik vrij rustig met werk om overuren op te maken, dus genoeg redenen om veel buiten te zijn! Woensdag en gisteren was ik zo druk met het tellen van akkervogels in de Hoeksche Waard, wat niet saai was te noemen. Met name in het westen van het eiland kwam ik nog de nodige zingende veldleeuweriken tegen en werd ik nog verrast door een roepende patrijs. Ook zaten op veel plekken doortrekkende tapuiten en nog een mooi paapje. Bovendien werden veel akkers bewerkt, waardoor overal ook zwartkopmeeuwen aanwezig waren. Het lukte om bijna 10 exemplaren af te lezen, die allemaal afkomstig bleken te zijn uit de kolonies uit de Delta (o.a. Biesbosch, Zeebrugge, Ventjagersplaten).

Graspieper
Nederlandse zwartkopmeeuw

Duitse zwartkopmeeuw

Woensdag kwam ik bovendien weer de eerste kievtskuikens tegen in de Zegenpolder, die ik van een ringetje kon voorzien. Hopelijk gaat het een goed jaar worden voor de kuikens en kunnen we er veel met kleurringen uitzwaaien! 's Middags zag ik in de Alblasserwaard nog een nieuwe plantensoort: wilde kievitsbloem. Een soort die in het westen sterk achteruit is gegaan en in de veenweidegebieden (Alblasserwaard, Krimpenerwaard) slechts nog maar op enkele plaatsen voorkomt. 

Eerste kievitskuiken

Kievit

De grote zee-eend die woensdagavond in de Devel werd gevonden, kon ik toen niet meer bezoeken. Voor mij maakte dat niet veel uit, want deze zeldzaamheid op IJsselmonde zag ik eerder al over de Nieuwe Maas vliegen. Ik was tot nu toe de enige die deze soort op IJsselmonde had gezien, maar daar werd dus snel verandering in gebracht... Donderdagavond genoot ik overigens nog wel eventjes van deze schitterende soort. Erg gaaf om zo deze eendensoort te zien, waarmee het een uitzonderlijk goed jaar is op IJsselmonde voor zwemvliezen, na al roodkeelduiker en ijseend in de wintermaanden. 

Grote zee-eend

Gisteren zag ik na een bezoek aan de Zegenpolder nog verrassend genoeg een mannetje middelste zaagbek langs de Oude Maas en zwom in de Zuidpolder nog een paartje zomertalingen. Zo twee weken voor de Big Day leuke soorten om nog even onder de pet te houden natuurlijk, want ook de voorbereidingen voor de dag op 7 mei zijn natuurlijk in volle gang!

Zomertalingen

Wat ook gisteren gebeurde, was dat er in de avond een hop werd gevonden in het Waalbos. Na het geval in Ridderkerk in 2014, was er nog geen 'goede' twitchbare hop op het eiland waargenomen. Alleen enkele ontsnapte exemplaren passeerde de revue op IJsselmonde, en de soort ontbrak dus nog op mijn lijst. Gisterenavond kon ik echter niet weg, dus vanochtend besloot ik met het eerste licht op de plek te gaan posten. De vogel zou zijn gaan slapen in de Wevershoek, dus op het uiterste, westelijke puntje van Waalbos stelde ik me op. Dat bleek een goede zet want om 6:28 kwam hij rustig aanflappen en landde voor me in het gras om te gaan foerageren. Mooi! 

Hop

In het daaropvolgende uur liet hij zich mooi bekijken, ook op wat kortere afstand, waarna de vogel verder in het Waalbos verdween. De derde nieuwe soort voor mijn IJsselmondelijst is daarmee binnen en de 'schade' van de grote zee-eend (die iedereen nog niet had, behalve ik) was ook gelijk herstelt... Hierna rijd ik nog kort langs deze fraaie eend, waarna ik bij Bos Valckesteijn nog wat voorbereidend werk voor de Big Day doe. 

Hop

Tevergeefs zoek ik naar goudvinken, die dit jaar niet meer op de bekende plekken zitten. Ze kunnen heel lastig zijn, maar heb toch het idee dat ze op de goede plekken verdwenen zijn, helaas! Appelvinken hoor en zie ik wel, en aan de achterzijde van het gebied tref ik enkele slibedepotjes. Dat kunnen spannende plekjes zijn en dat blijkt ook, want er zitten wat boompiepers, witgatjes, watersnippen en nog een laat bokje. Erg leuk! 

Slibdepotje Bos Valckesteijn

Eind van de middag check ik nog even de Crezéepolder. De kolgans is nog present en ik wordt nog verrast met een doortrekkende visarend. Altijd leuk natuurlijk! Hij jaagt kort boven de polder, alvorens verder richting het noorden te trekken. Een mooi einde van deze week. 

Kolgans

Visarend

dinsdag 19 april 2022

Waalbos en een Italiaanse mus

Vanochtend struin ik na een overlegje met Staatsbosbeheer het hele Waalbos door om de paartje scholekster, kievit en tureluur weer in beeld te brengen. En natuurlijk altijd hopen op een zeldzaamheid in deze tijd van het jaar... Als ik aankom rijden lukt dat laatste gelijk, want ik word verrast door een redelijk laagvliegende reuzenstern boven de Waal! De vogel vliegt echter hard door en als snel buigt hij af, maakt wat hoogte en gaat hard door richting noordoost. Gaaf! Reuzensterns blijven zeldzaamheden op IJsselmonde met slechts enkele gevallen per jaar, altijd op doortrek van en naar de broedgebieden in Scandinavië.

In het Waalbos zitten gelukkig weer de nodige kieviten, ruim 20 paartjes. Ook zijn weer zo'n 5 paar tureluur aanwezig, waaronder ook weer het geringde exemplaar uit Portugal die nu voor het derde jaar op rij in het gebied broedt. In de bosschages en rietstroken hoor ik o.a. nog een snor en nachtegalen, maar het gezang wordt met name gedomineerd door rietzanger. Een enkele roodborsttapuit is in het gebied aanwezig. 
Tureluurs

Ook de kneuen breng ik in beeld in het gebied, want deze soort broedt vaak samen in grotere bramencomplexen. Belangrijk om die stukken dus goed te sparen tijdens het beheer in het gebied, want een paar jaar geleden is een bramenstruweel met zeker 10-15 paartjes verloren gegaan... Totaal broeden er nu wel 10-15 paar in het gebied, waaronder een 'kolonie' van zeker acht paartjes. 

Locatie kolonie kneu

Kneu

Als ik uitgevogeld is het alweer in de loop van de middag en heb ik me Laurens van der Wind afgesproken om richting Garderen af te reizen. Net voor de Pasen werd daar in een tuin namelijk een mannetje Italiaanse mus ontdekt. De vogel bleek gepaard met een vrouwtje huismus en ook te broeden, maar om de drukte wat te voorkomen werd de vogel in eerste instantie stil gehouden. Aangezien het toch een broedgeval betrof hadden we ook niet veel haast, maar na enkele dagen is het toch wel tijd geworden voor deze nieuwe soort voor Nederland. 
Nestplaats Italiaanse mus

Italiaanse mussen broeden zoals de naam al doet vermoeden in Italië en slechts een enkel geval is bekend uit Noord(west)-Europa. Het is in potentie wel een dwaalgast, hetzij met behulp van de mens (met vrachtwagens meegelift) of gewoon op eigen kracht. Reden genoeg om deze 'huismus' met witte wang en egale pet te gaan bekijken. Dat blijkt bij aankomst nog niet zo makkelijk, want de vogel is al drie kwartier niet gezien. Posten dus maar bij de dakpan op nr. 6, en na 20 minuten is het raak. Het bewuste exemplaar komt met wat nestmateriaal aangevlogen, kijkt even rond en duikt onder de dakpan. Dat was het dan, want in de daaropvolgende minuten blijft het stil. Aangezien we de files toe zien nemen, besluiten we maar gelijk huiswaarts te keren. Na de zanggors en ringsnavelmeeuw de derde nieuwe van het jaar! 
Huismus (Italiaanse mus was te snel weg...)

maandag 18 april 2022

Voorjaar op braakliggende terreintjes

Langs de Veersedijk, bij mij op de hoek, zijn nog altijd wat braakliggende terreintjes. Bovendien wordt er nog een deel van een woonwijk gebouwd, zodat daar ook nog grote stukken braakliggen. Voor een doordeweekse avond dus soms leuk om daar wat rond te lopen. Je weet nooit wat je tegenkomt en er kan zomaar wat geks zitten natuurlijk! Op het veld bij de Karwei blijkt dit jaar bijvoorbeeld toch weer een kleine plevier een poging te wagen. Het terrein is gortdroog en kaal en de oude vogels vliegen dan ook naar de Sophiapolder om te foerageren. De jongen worden al jaren niet groot op deze plek, dus dat zal dit jaar ook weer niet lukken...

Nest kleine plevier

Kleine plevier

Op het veld blijkt ook nog een groeiplaats van kandelaartje. Een klein, maar subtiel fraai plantje wat altijd groeit op droge, zanderige plekken. Op IJsselmonde dus een zeldzame soort, maar hier staan er honderden. Leuk! 
Kandelaartje

Ook zit er deze avond nog een tapuit op het terrein. Een plek waar jaarlijks wel doortrekkende beesten zich ophouden, maar deze liet zich vanavond wel erg mooi zien... 



Tapuit

Verder zie ik nog de nodige foeragerende oeverzwaluwen, ook een soort die altijd wel present is nabij braakliggende terreinen. Altijd wel ergens een steil wandje te vinden! Ook blijkt er op het braakliggende stuk van de Volgerlanden zowaar een kievit te zijn gaan nestelen. Ben natuurlijk wel benieuwd of ze hier jongen groot kunnen krijgen, wie weet! 
Kievitsnest

vrijdag 15 april 2022

De tijd van veel (betaald) vogels kijken is weer aangebroken!

De tijd van het jaar is weer aangebroken dat vrijwel elke dag van de week begint met een broedvogeltelling. Veel vogels kijken dus, waarbij de tijd voor computerzaken weer wat naar de achtergrond verdwijnt en het werk buiten gebeurd. Heerlijk dus! 

Kandelaartje en ruw vergeet-me-nietje

Blauwborst

Akkervogeltellingen in de Hoeksche Waard leveren niet veel akkervogels op, maar wel veel zwartkopmeeuwen bijvoorbeeld. Een soort die erg  talrijk is geworden, in tegenstelling tot soorten als veldleeuwerik en graspieper. Een ronde door Zeeland voor akkervogels de afgelopen week leverde nog een veel triester beeld op. Op Zuid en Noord-Beveland vonden we heel weinig kieviten en scholeksters, maar nota bene wel drie schitterende morinelplevieren. Blijft een gave soort om te zien en zeker om zo als verrassing tegenaan te lopen! 

Morinelplevier

Ook het broedvogels tellen in het Voornes Duin leverde leuke soorten op. Typische aprilsoorten als beflijster maakte de tellingen met weer de eerste boompiepers en gekraagde roodstaarten extra leuk. Verder is het natuurlijk fantastisch om deze gebieden te tellen, met hoge aantallen van soorten als kneu en nachtegaal en kan je ook nog tegen echte zeldzaamheden aanlopen. Dat betrof dit deze ronde zowaar een mooie draaihals, één van mijn favoriete soorten! 

Ook tel ik dit jaar het gebied ten zuiden van de Langeweg in Zwijndrecht, aangezien daar waarschijnlijk ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie gepland staan. Nu zijn het nog akkers en een boomgaard, waar nog zo'n tien paar kieviten zitten en ik vond ook nog een paartje ringmus. Een hele zeldzame broedvogel in de Zwijndrechtse waard met waarschijnlijk max. 3-5 paartjes.

Torenvalk en holenduif

 

Ringmus (links)

Ten slotte ben ik dit seizoen ook druk met een nieuw kleurringprojectje, namelijk van huismussen. In een woonwijkje dat gesloopt gaat worden in Ambacht willen we de mussen blijven vogel, dus vandaar dat ik er zoveel mogelijk probeer te kleurringen. Dat bleek overigens niet makkelijk, want huismussen zijn enorm risicomijdend, dus als er iets niet aan de haak is zijn ze foetsie... Desalniettemin begint het te lopen met nu ca. 20 geringde vogels. Erg leuk! 

Huismus Bm/WG

zaterdag 2 april 2022

De laatste waterpiepers

Eind maart zijn de laatste waterpiepers nog in de regio, maar zijn ook de kieviten weer volop teruggekeerd. Afgelopen dagen heb ik dan ook de kieviten in de regio weer aardig in beeld gebracht. Zo broeden er weer volop paartjes op de braakliggende terreinen in Ridderkerk, Oud-Reijerwaard, waar ook de nodige tureluurs en kleine plevieren weer een broedpoging gaan wagen. In de Zegenpolder kon ik nog enkele geringde vogels aflezen, maar zaten ook nog zomertaling en casarca. En in Polder Hooge Nesse lukte het dus om nog een waterpieper af te lezen, R/GWW, een exemplaar dat ik deze winter op diverse plekken heb gezien. Bovendien bleken in een grote groep witte kwikstaarten ook nog enkele rouwkwikstaarten aanwezig, mooie beesten! 

Waterpieper R/GWW

Rouwkwikstaart

Gisterenavond deed ik nog een laatste vangpoging langs de Devel, wat een succes was met twee vangsten van waterpieper! Bovendien belandden ook nog blauwborsten in het net, waaronder een exemplaar dat geringd is in België. De ringgegevens zijn helaas nog niet bekend, maar een leuke terugvangst is het zeker! 


Waterpieper R/NBN

Blauwborst

Vanochtend doe ik nog een rondje door de Zwijndrechtse Waard in de hoop om ergens nog een ringmus te vinden. Langs de Lindtsedijk barst het nog van de huismussen, maar daar en ook langs de Lindeweg zoek ik tevergeefs naar deze uiterst schaarse broedvogel. Helaas... Op twee percelen kan ik ten slotte nog wel twee geringde waterpiepers aflezen, ook zeer de moeite waard natuurlijk. Het zal niet lang duren voordat ze vertrokken zijn. 

R/NNR