Nieuwe soort: Dougalls stern!

Vanaf 18 juni wordt vrijwel dagelijks een dougalls stern gezien in de kolonie grote sterns in de Putten, bij Camperduin. Deze stern, waarvan de dichtstbijzijnde kolonie in Ierland ligt, is nog steeds een soort die ontbreekt op mijn lijst, omdat ze vaak maar kort aanwezig zijn in Nederland. Dit exemplaar lijkt daarentegen wel makkelijk te zijn, zodat ik besluit vanochtend eens een poging te gaan wagen. Per slot van rekening bleek gisteren ook nog een tweede exemplaar in de kolonie te zijn gezien! 

Om iets van half 8 rijd ik weg uit Ambacht en haal eerst nog Albert Molenaar op, waarna we koers zetten richting Noord-Holland. Op de locatie aangekomen blijkt de vogel nog niet gezien te zijn, zodat we op de dijk (met lekker goed overzicht) gaan zien om de kolonie af te speuren. Om iets voor tien is het al raak, als ik de vogel kort zie vliegen boven de kolonie en weer in zie vallen aan de achterkant van het eilandje. Net niet zichtbaar helaas... We alarmeren de rest dat de adulte vogel, want die zag ik, nog aanwezig is, waarna we nog wat hoger gaan zitten voor beter overzicht. 

Camperduin, De Putten

Na een kwartiertje wachten is het weer raak, en nu gaat de vogel hoog boven de kolonie foerageren. Hij laat zich vervolgens schitterend bekijken! Hoog vliegt hij heen en weer boven de andere sterns, maar zo nu en dan maakt hij een harde en doelgerichte duikvlucht omlaag. Hij heeft het namelijk gemunt op visdieven en grote sterns met vis in de snavel. Deze weet hij heel handig soldaat te maken, zeker twee keer zien we 'm succesvol 'kleptoparasiteren',  zoals dat mooi heet. Wat een schitterend sterntje! Als de vogel weer op het eiland gaat zitten houden we het ook wel voor gezien, de doelsoort is binnen! 

Dougalls stern

Omdat we nog wel wat tijd hebben, gaan we nog wat zeldzame plantensoorten af. Nabij Camperduin zien we snavelruppia, knolvossenstaart en geelwitte ossentong. Verder zuidelijk komen we ook nog stengelomvattend havikskruid, zeelathyrus en bokkenorchis tegen. Toch leuke nieuwe soorten en een mooie aanvulling op deze dag! 

Bokkenorchis

Koloniebezoek op de Sophiapolder

Net als voorgaande jaren is het aangelegde schelpenstrandje op de Sophiapolder ook dit jaar weer ingenomen door vele visdieven, bijna honderd paar! Ook kluten hebben dit jaar weer in aardige aantallen (15 nesten) op het eiland gebroed. Om de jongen te gaan kleurringen, varen Laurens van der Wind en ik met de beheerder van het gebied richting de Sophiapolder. Bepakt en bezakt om hopelijk veel jongen te kunnen kleurringen, net zoals afgelopen jaar. 

Als we de kolonie naderen gaat al snel alles de lucht in, schitterend om de aantallen te zien! Jonge visdieven zien we nog niet vliegen, wat eigenlijk ook niet zou kunnen omdat we drie weken terug ook in de kolonie waren. Toen waren nog geen eieren uitgekomen. Tussen de vele alarmerende vogels zien of horen we in tegenstelling tot vorig jaar geen zwartkopmeeuwen, en ook zilvermeeuw is niet van de partij. Wel alarmeren natuurlijk tientallen stormmeeuwen, enkele kleine mantelmeeuwen en ook dit jaar enkele paartjes kokmeeuw. 

Op de schelpen is het gelijk zoeken geblazen naar de jonge visdieven, maar we schrikken al snel van het hoge aantal dode jongen. Ook exemplaren die al bijna kunnen vliegen liggen dood in de kolonie of lopen wat kreupel rond. We hebben geen idee wat er aan de hand is, maar tientallen dode jongen klinkt niet erg gezond. Gelukkig vinden we ook nog een heel aantal gezonde kuikens en kunnen ruim twintig visdieven van ringen voorzien. Zeven exemplaren zijn groot genoeg om ook een kleurring aan de poot te krijgen. 

Visdief

Tevens kunnen we ook nog enkele (grote) jonge stormmeeuwen in de kolonie vinden, die we uiteraard ook met een ringetje versieren. De kluten lijken het helaas ook hier, net als in de Crezéepolder, slecht gedaan te hebben. Uiteindelijk zien we toch nog een paartje met vier jongen lopen, waar we na een sprint door de bagger nog twee jongen van kleurringen kunnen voorzien. 

Stormmeeuw

Al met al een geslaagde avond met veel geringde vogels, maar wel jammer van de (vele) mislukte broedgevallen. Hopelijk komen de geringde vogels echter groot en zien we die over één of meerdere jaren weer terug! 

Kluut

Kuikens, vliegend hert en een scheefbloemwitje!

Vrijdag was ik de hele dag in de Zegenpolder om zoveel mogelijk kuikens te ringen. Uiteindelijk lukte het om verschillende kluten van kleurringen te voorzien en ook kon ik weer wat kuikens van kieviten ringen, al valt het niet mee om de jongen snel te vinden... Bij één exemplaar waren we maar net op tijd, deze kon bijna vliegen. Z'n broertje/zusje was ons helaas wel te slim af...

Kluut

Kievit

Zaterdagochtend was ik voor het klussen nog even op de Veluwe om te genieten van vliegend herten. Deze grote kevers lieten zich schitterend zien op de stam van een oude eik, waar ze drinken van het sap van deze 'bloedende boom'. Wat een schitterende beesten, fantastisch!

Vliegend hert

Vanochtend kon ik nog twee scholeksterjongen van kleurringen voorzien in de Portlandpolder, terwijl ik vanmiddag weer eens een nieuwe vlindersoort op IJsselmonde zie! In de tuin van Laurens van der Wind was namelijk een scheefbloemwitje neergestreken en deze was ook het eind van de middag nog steeds aanwezig. Het beestje deed het niet best meer en er leek wat mis met de vleugel. De kenmerken waren daarentegen uitstekend te zien en een fijne nieuwe voor mijn IJsselmondelijst. Scheefbloemwitjes komen pas enkele jaren in Nederland voor en vorig jaar werden er ook hier en daar exemplaren op IJsselmonde gezien. De toename blijkt kennelijk doorgezet te hebben, mooi! Mijn 29ste vlindersoort op het eiland.

Scholekster

Scheefbloemwitje

De eerste kluten geringd!

Vanochtend kom ik in rond 6 uur aan in de Crezéepolder, na al een ochtendronde vleermuizen achter de rug te hebben. Ook de afgelopen dagen was het druk met veldwerk, wat nog leuke soorten opleverde zoals gaffelwaterjuffer en bosbeekjuffers tijdens een BMP-ronde, wollige distel, paarbladig fonteinkruid en een overvliegende kwartel. Tevens kon ik de afgelopen dagen tussen de bedrijven door nog wat kieviten kleurringen in de Zegenpolder.

Kievit

Bosbeekjuffer

Deze ochtend staat daarentegen het ringen van kluten op het programma, waarvoor ook Rutger en Matthieu Plaisier en Arne van Wingerden al paraat staan. Het wordt afwachten of het lukt om de kuikens te vangen, omdat het grootste deel van de polder is afgesloten door een hek en een diepe geul. Na zo'n 2 uur waden, rennen en zweten lukt het echter uiteindelijk toch om totaal zes flinke kuikens van kluten te vangen en te ringen. Een prachtig resultaat!

Kluut

De kuikens krijgen kleurringen zodat ze ook makkelijk af te lezen zijn, waardoor hopelijk wat meer duidelijkheid komt over het broedsucces, overleving en verplaatsingen van de kluten. Wie weet zien we deze jongen volgend jaar wel weer terug?!

Kluten

Eindelijk weer een nieuwe op IJsselmonde: grauwe fitis!

Gisteren maak ik na een broedvogelinventarisatie nog een rondje door Noord-Brabant om wat plantensoorten te vinden, zoals kruisbladgentiaan, kleinste egelskop, rechte ganzerik, klein glidkruid en stippelvaren. Het soortenaantal neemt zo gestaag toe en je komt nog eens ergens, een leuke bezigheid! Gisterenavond zag en hoorde ik tevens nog mijn eerste meervleermuis, want een fijne verrassing was tijdens vleermuisonderzoek. Mijn eerste! 

Rechtse ganzerik

Kruisbladgentiaan

Stippelvaren

 Vandaag staat weer een dag in Rhoon op het programma, alhoewel er nauwelijks kievitskuikens rondlopen en vooral nog eieren uitgebroed worden. Belangrijk voor vandaag is echter het ringen van scholeksterkuikens in de Portlandpolder. Twee kuikens kan ik vinden, waarvan één groot genoeg is voor kleurringen, de andere krijgt alleen een metalen ringetje.

Scholeksters

Even later zit ik in de Zegenpolder een kuiken van een kleine plevier te ringen, als ik word opgeschikt door de melding van een grauwe fitis in Zuid-Holland. Na het aanklikken blijkt het in Zwijndrecht te zijn, IJsselmonde dus! Deze nieuwe soort voor het eiland mag ik natuurlijk niet missen, dus na het ringen spoed ik mij terug naar de auto en zet koers richting de Dordtse brug, waar het exemplaar zich moet bevinden. Hij was vanochtend vroeg gehoord door Daniël de Jong, op weg naar school, maar toen alleen opgenomen met hooguit de gedachte dat er iets 'geks' zat. Na het middaguur viel het kwartje dat het een grauwe fitis betrof. Maar nu dus vooral de vraag, zingt de vogel nog?! 

Kleine plevier

Onderweg naar Zwijndrecht krijg ik te horen dat hij nog aan het zingen is, dus dat kan bijna niet missen! Vanaf de brug zou de vogel goed te horen zijn, en even later blijkt dat inderdaad het geval te zijn. Het beestje is in een bosje met vijf wilgen neergestreken, stijf ingeklemd tussen de brug, een loods en de rivier. Hij kan geen kant op... De vogel zien blijkt echter nog niet zo makkelijk, maar het lukt af en toe een glimp van de vogel op te vangen. 

Plek van de grauwe fitis

Het wordt al gaande drukker, maar het blijkt dat de vogel onderaan de brug zich beter laat zien. Het duurt daar inderdaad niet lang voor hij zich kort, maar erg fraai laat bekijken. Gaaf! De vogel zingt ook nog regelmatig door, ondanks het late uur in de middag. Al met al een erg fraaie nieuwe soort voor mijn IJsselmonde en meer dan een jaar na mijn laatste nieuwe voor het eiland... Juni blijkt kennelijk een goede maand voor knaller op het eiland. 

Vogelaars op de brug

Na deze prettige onderbreking ga ik nog even terug naar de Zegenpolder, waar ik zowaar nog enkele kievitskuikens kan vangen en ook van kleurringen kan voorzien. 

Kieviten

Weinig bevredigende waarneming op Texel...

Het onderzoek naar vleermuizen is momenteel is volle gang, dus veel avonden ben ik op pad, maar ook regelmatig een ochtend. Daarnaast is ook overdag nog veldwerk, wat nog plantensoorten als bleke zegge, witte waterranonkel en knolsteenbreek opleverde. Leuk was ook de waarneming van de medicinale bloedzuiger, een uiterst zeldzame soort die maar in enkele vennetjes in Nederland voorkomt.

Bleke zegge

Medicinale bloedzuiger

Vannacht was ik ook weer op pad geweest voor vleermuizen, dus rond kwart voor elf kom ik pas m'n bed uit rollen. De telefoon stond uit (lekker rustig), maar al snel blijkt dat een verkeerde keuze te zijn geweest. Een heuse groene fitis is ontdekt op Texel! Aangezien ik vandaag naar Amsterdam moet voor een veldbezoek, valt dat natuurlijk uitstekend te combineren. Een snelle berekening leert me dat de boot van half twee haalbaar is.

Na Arjan Molenaar nog opgepikt te hebben gaat het snel noordwaarts, waar we mooi op tijd in Den Helder aankomen. Wachten op de boot blijkt de vogel nog steeds goed in beeld en hij laat zich regelmatig zien. Dat klinkt allemaal veel belovend! Eenmaal op het eiland zien we geen meldingen meer voorbij komen, maar snel gaat de reis naar de noordpunt, waar de vogel in het Krimbos moet zitten. Op de plek aangekomen blijkt echter dat de vogel al ruim een uur uit beeld is; ook de vogelaars met de boot van half één hebben de vogel gemist. Het wachten en zoeken begint verspreid langs het hele fietspad, waarbij een tjiftjaf regelmatig de boel wakker schudt.

Het fietspad door het Krimbos

Rond tien voor half 4 klinkt opeens de zang helder en vrij dichtbij, recht voor het deel waar we staan. De vogelaars op korte afstand zijn allen gelijk gealarmeerd: 'Dit was 'm toch?'. Na zo'n tien minuten laat de vogel zich weer horen, weer op ongeveer dezelfde plek, maar klinkt vrij diep in de bosjes en hij laat zich niet zien. Ook horen enkelen de vogel roepen. Snel (te laat...) pak ik mijn recorder erbij en neem vanaf dan alles op, maar ik hoor de vogel vervolgens niet meer. Anderen wel, maar de zang is niet op de opname terug te vinden. Ook de rest van de middag laat de vogel zich niet meer horen of zien, helaas...

Met een weinig bevredigende waarneming keren we weer terug naar de pont, want het veldbezoek in Amsterdam staat natuurlijk nog op de planning. De uiterst zeldzame lancetvormige streepvaren die daar in de buurt staat pakken we ook nog mee, want het is ten slotte de enige bekende plek van deze soort in Nederland!

Lancetvormige streepvaren (boven)

Afwisselende werkdag...

Vandaag, de vrijdag, was weer m'n werkdag voor de Grauwe Kiekendief, dus in alle vroegte loop ik op de Utrechtse Heuvelrug voor broedvogelinventarisaties van twee akkergebieden. Voor een aantal soorten zit het broedseizoen er alweer op, want zo hoor ik op diverse plaatsen jonge bonte vliegenvangers. Ook de boompiepers, waarvan er een aantal langs de percelen hebben gebroed, zijn druk bezig met het voeren van hun jongen. Andere noemenswaardige waarnemingen zijn van alarmerende grote lijsters en nog een zingende boomleeuwerik.

Bonte vliegenvanger

Naast de vogels kijk ik vanochtend ook nog wat omlaag voor wat plantjes, wat nog enkele nieuwe soorten oplevert in de vorm van grote windhalm, slofhak en korensla. Geen alledaagse soorten in het veen, maar typische soorten van zanderige akkers. Leuk! Ook een reekalf blijkt in een perceel te liggen.

Reekalf

Slofhak

Gelukkig ben ik voor een regenfront klaar met de telling en kan ik in de regen terug naar huis rijden. Aangezien het voorlopig nog blijft regenen, besluit ik die tijd te vullen met het zoeken van enkele plantensoorten op de terugweg. In Utrecht tref ik op een bekende groeiplaats diverse distelbremrapen in een mooie oever met o.a. ook rietorchissen. In een nieuwbouwwijk in Nieuwegein zie ik vervolgens smal fakkelgras en gekielde dravik tussen de klinkers. Bij Vianen tref ik in de uiterwaarden nog het zeldzame veldkweek, maar zie ik ook het voor mij nog onbekende zannichellia, een waterplantje dat lijkt op de fonteinkruiden.

Distelbremraap

Na nog een plek voor muurhavikskruid in Nieuwegein bezocht te hebben, kom ik op de terugweg verder nog langs zeegroene muur, beemdlangbloem, gevleugeld helmkruid en vreemde ereprijs. De plantenlijst is op deze manier toch weer met zo'n 10 soorten uitgebreid, altijd leuk!

Zeegroene muur

In de middag ben ik nog een paar uurtjes in de polders bij Rhoon. Nieuwe kuikens van scholekster tref ik aan, maar die zijn nog te klein voor kleurringen. In de Zegenpolder ring ik nog enkele kievitskuikens en is een gezinnetje met 3 bijna vliegvlugge kleine plevieren ook een leuke ringvangst! Al met al een bijzonder afwisselend dagje buiten!

Kievit

Kleine plevieren

Een schitterende struikrietzanger!

Dit voorjaar is er van alles aan de hand met struikrietzangers. Afgelopen dagen zocht ik twee keer tevergeefs nabij Strijen naar een zingend exemplaar dat zondag was ontdekt, maar dat leverde helaas niet de gehoopte soort op. Omdat hij nog op mijn Zuid-Hollandlijst ontbreekt, was ik extra blij toen vanochtend een melding kwam vanuit Voorschoten. Aangezien ik in Den Haag moest zijn kwam dat ook nog extra goed uit.

Als ik op de plek, een smal ruig begroeide strook langs het spoor, kom aanlopen hoor ik de vogel al snel zingen. De zang blijkt toch wel kenmerkend te zijn, met hoge uithalen en een stuk trager vergeleken met bosrietzangers. Zo in het veld klinkt het toch weer anders dan van een opname... Daarbij laat deze soort uit Noordoost-Europa zich ook nog een schitterend bekijken, bovenin de rietstengels! Alleen als een trein voorbij komt razen duikt hij omlaag, maar weet vervolgens niet hoe snel die weer omhoog moet klimmen. Een schitterende waarneming en nr. 355 voor de Zuid-Hollandlijst.

Struikrietzanger

Een telling op de Zandmotor levert hierna als leukste soort nog een kleine parelmoervlinder en een dwergstern op, verder is het rustig op het uitgestrekte strand. De terugreis via Maassluis levert nog het zeldzame genadekruid op. Weer een nieuwe soort die prettig op de route ligt, een mooie plant!

Genadekruid

Hoog aantal nesten en een mooie bever

De hoogtepunten van de afgelopen dagen waren wel een zeearend en kruisbek over mijn nieuwe tuin, waarmee de eerste betere soorten weer op de tuinlijst staan. Een vale gier vloog daarbij zaterdag ook nog eens bijna over de tuin heen, of misschien net buiten het zicht achter een flat. Helaas kon ik 'm niet oppikken, mede ook omdat het beest heel hoog zat. Jammer natuurlijk, maar het belooft wel wat!

Zaterdagavond keek ik vanaf de Veersedijk nog even over de Sophiapolder, waaruit bleek dat de kolonie volop bezet is met visdieven, kluten en ook een kokmeeuw. Camerabeelden van met een drone lieten ook al meerdere kokmeeuwen zien, dus de verwachtingen waren voor vanavond hoog gespannen. We wilden namelijk de kolonie goed tellen en kijken hoe de situatie er was. Al jaren broeden op de Sophiapolder al visdieven en dit jaar lijken dus ook de kluten in aardige aantallen aanwezig. Wie weet lukt het vanavond ook nog om een kluut te vangen en te ringen...

Eenmaal met Laurens van der Wind bij de kolonie gearriveerd is duidelijk dat er dit jaar echt veel visdieven zitten. Uiteindelijk tellen we dan ook 93 nesten, een prachtig aantal en record voor deze locatie. Ook broeden er maar liefst 17 paar kluut, erg veel! Een poging om een oude vogel te vangen mislukt helaas, maar verder is het een succesvol bezoek waarbij we ook 4 nesten van kokmeeuw vinden. Ook deze soort broedde nooit in zulke hoge aantallen in het gebied. De enige kuikens die we zien zijn van een stormmeeuw, die al ook al jaren met 20-30 paartjes verspreid over  de dijk broedt.

Stormmeeuwen

Nest visdief

Nest kluut

Nest kokmeeuw

Na een uurtje varen we weer weg uit de kolonie en worden opeens blij verrast als er naast de boot een bever opduikt. Het beest zwemt met een tak in zijn bek en gaat die rustig af zitten knagen op een luw hoekje op de punt van het eiland. Wat een bakbeesten zijn het toch. Een mooie afsluiter van dit succesvolle bezoek. Over zo'n 3 weken is het weer tijd om terug te gaan en de visdiefkuikens te gaan ringen. Hopelijk wordt het weer een succesvol jaar!

Bever