Scharrelaardip, spoorkrekel en meer...

De afgelopen tijd heb ik nog wat gevogeld hier en daar, zoals op 19 augustus weer een uitgebreid bezoek aan de Maasvlakte en enkele steltloperplekken op Voorne. Dat leverde gebruikelijke augustussoorten op als bonte vliegenvangers, braamsluipers, boompiepers, paapjes en dergelijke, maar verder was het rustig. Op de Beninger Slikken en in de Wolvenpolder ook geen zeldzaamheden, maar natuurlijk wel de nodige casarca's, zomertalingen, bontbekplevieren en kemphanen.

Op de Maasvlakte meerdere dode Jan-van-genten, waarschijnlijk een gevolg van vogelgriep

Een bezoekje aan de Sophiapolder zorgde voor de nodige pontische een geelpootmeeuwen, waaronder een geringde pontische meeuw uit Duitsland. Verder was het ook daar stil, ondanks dat het eiland er altijd erg mooi bij ligt voor steltlopers. Een middagje varen in de Biesbosch was nog goed voor de daar 'bekende' zeearenden en visarenden, maar ook kwam twee keer een koereiger overvliegen.

Duitse 2kj pontische meeuw en 1kj pontische meeuw (liggend)

Op 22 augustus was ik tactisch voor het werk naar Amsterdam gegaan, want mocht een op 21 augustus gevonden scharrelaar in de Kennemerduinen teruggevonden worden, dan was ik in ieder geval in de buurt! De vogel werd ook teruggevonden, maar pas in de middag toen ik weer thuis was. Uiteindelijk besloot ik niet meer te gaan (wat een goede keuze was), maar de volgende ochtend wordt hij gelijk met het eerste licht weer gezien. Ai... Gelijk dus maar op de 23ste naar de plek toe, waar ik 1,5u later aankwam. De vogel was ondertussen weer uit beeld, maar waarschijnlijk nog in het gebied. Ik nam plaats aan de noordkant van de vallei, terwijl de meeste vogelaars zich aan de zuidkant verzamelde... Dat kwam me uiteindelijk dan ook duur te staan, want opeens zie ik de vogelaars aan de overzijde juichen. Ze zien 'm, maar ik kan de vogel niet zien vanuit mijn punt. Snel loop ik om, maar dan is de vogel al gevlogen. Helaas... Na de dip eerder dit jaar in Dordrecht (toen ik veel te laks reageerde en pas 's middags naar de plek ging) zit het dus nog niet mee voor deze soort... 

Uitkijkpunt over de vallei waar ik gelijk had moeten staan...

Ten slotte sloot ik de week vanavond weer af met een leuk insect op IJsselmonde. Gisteren was namelijk een heuse spoorkrekel ontdekt in Rotterdam Charlois, een soort waarvan alleen grote populatie bekend is op station Ede-Wageningen. Deze soort verspreid zich waarschijnlijk met treinen, maar opvallend genoeg zat het exemplaar in Rotterdam bij een bushalte. Vanavond hoorde ik toen ik aan kwam rijden het beest al zingen, en hij liet zich zowaar ook zien tussen wat sigaretten tussen de tegels. Leuk weer zo'n zeldzaamheid! 

Spoorkrekel

Mooie vangsten en grote spitskop

Vooral vanwege de afstand naar VRS Meijendel, lukt het me niet vaak om naar de ringbaan te gaan. Desalniettemin elk najaar wel een paar keer, en vandaag was de eerste keer. Samen met Rutger Plaisier en Rinse vd Vliet schuiven we vanaf half zes de netten open. De wind (zuidwest) is niet ideaal, maar toch vangt het de hele ochtend wel redelijk door. Uiteindelijk gaan er 85 vogels door onze handen.

Al vroeg in de ochtend is een spotvogel een aangename verrassing. Altijd een leuke soort en één van de Nederlandse broedvogels die het verste trekt naar Zuid-Afrika! Ook een bonte vliegenvanger en gekraagde roodstaart, ook Afrikagangers, worden van een ringetje voorzien. 

Bonte vliegenvanger

Spotvogel

En dan tijdens het laatste rondje valt de leukste soort van de ochtend: draaihals! Op één of andere manier vangen we die altijd pas laat op de ochtend, maar dat maakt ze niet minder mooi natuurlijk! Alweer mijn vijfde denk ik, maar ze blijven door de fijne tekening fantastisch! 

Draaihals

Voor de totalen, zie hier. 

Op de terugweg stoppen we nog even in Pernis, met de fluiters en bonte vliegenvangers die ook vandaag weer op verschillende plekken in de omgeving worden gezien in het achterhoofd. Al snel hebben we dan ook een groepje van vier bonte vliegenvangers gevonden, maar fluiters laten het niet afweten. Vanavond deed ik ten slotte nog even Hoogvliet aan. Afgelopen nacht werd daar namelijk een grote spitskop ontdekt, een zuidelijke sprinkhanensoort die bezig is met een opmars in Nederland. Eerder hoorde en zag ik ze al in Leiden, maar voor IJsselmonde is het natuurlijk een mooie nieuwe aanwinst! Vanavond bleken er uiteindelijk zeker vijf mannetjes en één vrouwtje aanwezig. Een irritant geluid, maar mooie soort die we wellicht in de toekomst op veel meer plekken tegen gaan komen! 

Grote spitskop

Weer eens op de Maasvlakte: roodpootvalk!

Als het alweer half augustus is, dan is het de hoogste tijd om weer eens een bezoekje aan de Maasvlakte te brengen. Vanaf deze tijd van het jaar kan dat zomaar leuke verrassingen opleveren als draaihals of sperwergrasmus, en elk jaar blijkt het toch weer leuk en succesvol om regelmatig dit haventerrein te bezoeken. Vanochtend kijk ik eerst nog even op de Westplaat voor waterrietzangers, maar omdat er aardig wat regen overtrekt levert dat niet meer dan wat rietzangers op. Rustig ga ik maar richting de Vuurtorenvlakte, waar ik het op gemak de bosjes uitkam en ook een stuk langs de Oude Stuifdijk afloop.

Vuurtorenvlakte

Ondanks dat het nog vroeg in het seizoen is, is het zeker niet saai en zitten er aardig wat vogels in de bosjes. Fitissen, bonte vliegenvangers, enkele braamsluipers, de eerste paapjes en tapuiten, een rietzanger en een overvliegende goudplevier zijn zo de soorten die me het grootste deel van de ochtend bezig houden. Aangezien de Prinses Maximaweg (parallelweg op de Tweede Maasvlakte) dicht is, kunnen de bosjes op de 'buitenste ring' niet gecheckt worden. Vandaar dat ik nog maar even richting wat oude plekken ga, maar vanuit de auto valt mijn oog op een opvallend valkje tussen de torenvalken. Snel keer ik en ik kan de auto gelukkig ergens kwijt langs de weg en blijkt mijn vermoeden juist: roodpootvalk! 

Roodpootvalk

Dit najaar is waarschijnlijk door de aanhoudende oostenwind een ware invasie van de broedvogel uit Zuidoost-Europa op gang gekomen. Vooral in Scandinavië zijn vele jonge roodpootvalken gezien, maar ook in met name Noord-Nederland doken de afgelopen dagen overal exemplaren op. Echt zuidelijk waren ze nog niet gekomen, maar het zat er wel in dat ze dat ook gingen doen. Toch wel een zeldzame soort die de dag zeker goed maakt. Hij laat zich vanaf de weg schitterend zien, waarbij die zich vooral bezig houdt met het pesten van andere torenvalken om hun gevangen muizen af te pakken. Een leuk gezicht! 

Roodpootvalk

De rest van de Maasvlakte levert niet veel meer op, waarna ik nog de Strypse Wetering, Beninger Slikken en de Wolvenpolder op Voorne-Putten langs ga. Leuke moerasgebieden waar zomaar eens een zeldzame steltloper op kan duiken. Niet vanmiddag helaas, maar met o.a. tientallen casarca's en kemphanen, bosruiters, bontbekplevieren, geelpootmeeuw en pontische meeuw is het leuk vogelen. 

Casarca

's Avonds bezoek ik in Ambacht nog even een fluiter in een hondenparkje, waarvan er deze dag op IJsselmonde bijna tien exemplaren zijn ontdekt. Opmerkelijk, aangezien dit pas de eerste najaarsgevallen op IJsselmonde zijn! Wat precies de oorzaak is van de hoge aantallen fluiters (maar ook bonte vliegenvangers) is een beetje gissen. In ieder geval speelde het mee dat er overal volop is gezocht vandaag, maar wellicht soorten met een goed broedseizoen achter de rug? Fluiters was voor mij in ieder geval een nieuwe voor de Ambachtlijst! 

Leuke soorten op de Veluwe, maar geen kleine wrattenbijter

Deze zaterdag gaven ze nog lekker warm weer op, dus het leek me een uitgelezen kans om eens naar de Veluwe te gaan om wat te proberen met kleine wrattenbijter. Deze sprinkhanensoort is de enige die nog op mijn Nederlandse lijst ontbreekt, maar ook alleen voorkomt op het afgesloten schietterrein de Oldebroekse Heide. Daar is dus weinig kans op om die een keer op het terrein te zien, maar rondom het heideveld liggen ook wat kleinere heideveldjes. Het leek me dan ook gewoon het proberen waard om te zoeken op die kleine veldjes, je weet het niet, wellicht is er een keer een exemplaar verdwaalt?!

Omdat de kans niet zo groot is om 'm te vinden, besloot ik vandaag in ieder geval nuttig te maken op het gebied van planten. Voor zevenen was ik dan al bij Ede waar ik makkelijk gestreepte leeuwenbek zag, en niet veel later ook rode dopheide. Mooie soorten en ook dienen de eerste bossoorten zich aan, zoals kruisbek, zwarte specht en kuifmees. Altijd leuk! 

Rode dopheide

Gestreepte leeuwenbek

Bij Hoog Buurlo zie ik even later drijvende egelskop en valkruid, echte zeldzaamheden op de Veluwe. Iets noordelijker zie ik nog knollathyrus, op een typische plek, namelijk een leemput. Deze soort wordt op de Veluwe eigenlijk alleen op dit soort plekken gevonden waar de leemconcentratie in de bodem hoger is. Mooi om te zien hoe een specifieke plantensoort zo in een hele kleine niche te vinden is. Ten slotte vind ik ook nog dennenwolfsklauw, maar dat heeft nogal wat voeten in de aarde. Een toch wel klein plantje op een rijke begroeide bosbodem met mossen en onder andere blauwe bosbes, maar uiteindelijk lukt het! 

Knollathyrus

Dennenwolfsklauw

Nu de temperatuur dusdanig gestegen is, is het tijd voor de kleine wrattenbijter. Helaas levert de zoektocht niet de gewenste sprinkhaan op, maar wel andere soorten als sikkelsprinkhaan, heidesabelsprinkhaan en negertje laten zich uiteraard bekijken. Tot slot zie ik ook nog een bosvleermuis in een vleermuiskast hangen, zodat de zoektocht naar de kleine wrattenbijter zeker geen weggegooide dag was! 

De Dellen

Heidesabelsprinkhaan

Schietterrein Oldebroekse heide

Nog een paar dagen Zeeuws-Vlaanderen

Na een weekje Limburg waren we deze week nog een paar dagen in Zeeuws-Vlaanderen. Weer even helemaal wat anders, en voor de afwisseling leuk natuurlijk! Mijn hoop was gevestigd om nog een leuke steltloper te vinden, dus de paar dagen bezocht ik af en toe wat kreken in het westen van dit zuidelijke stukje van Zeeland. Dit betroffen o.a. de Baarzandsche Kreek, Sophiapolder en de Knokkert. Sommige stukken lagen er erg mooi bij en ook qua steltlopers was het niet saai. Hier en daar liepen wat bosruiters, kemphanen, zwarte ruiters, steltkluten (Sophiapolder) en als hoogtepunt een mooie adult temmincks strandloper. Bij Nummer Eén zag ik met hoog water nog twee kleine strandlopers in een groep bontbekplevieren, terwijl we op het strand nog een groepje strandplevieren tegen kwamen. 

Geelsnaveltaling

Baarzandsche kreek

Kleine strandloper

Ook lepelaars liepen er nog aardig wat, waarvan ik nog de nodige ringen aflas. Waarschijnlijk met name beesten die op het industrieterrein van Vlissingen broedden. En Zeeuws-Vlaanderen is natuurlijk altijd leuk om soorten die elders in het land toch steeds lastiger zijn om te zien. Een paar keer vlogen er bijvoorbeeld zomertortels voorbij en ik kwam nog een leuke familie patrijzen tegen. Mooi! 

Geringde lepelaar met twee steltkluten

Patrijzen

Zeeuws-Vlaanderen heeft natuurlijk ook nog een paar zeldzame plantensoorten, als er vogels zijn zijn die over het algemeen toch leuker! Maar vlakbij het huisje was wilde peterselie makkelijk en bij Breskens zag ik nog viltroos, brede wolfsmelk en akkerdravik. 

Wilde peterselie

Veel planten en beestjes in weekje Limburg

Van 1 tot 8 augustus was ik een weekje in Zuid-Limburg, Bemelen om precies te zijn. Een mooie gelegenheid om naast lekker vakantie te vieren ook de nodige zeldzame planten en andere specialiteit van Limburg op te zoeken. Van tevoren had ik al een flink lijstje met doelsoorten gemaakt (met name planten), en daarnaast kwam ik natuurlijk ook nog andere leuke verrassingen tegen! 

De vogels heb ik niet heel veel aandacht geschonken, ook omdat het broedseizoen al zo goed als ten einde is en er dan ook niet heel veel meer te halen valt. Desalniettemin was het wel leuk om regelmatig wespendieven en nog twee rode wouwen tegen te komen, en bovendien zaten we naast de groeve 't Rooth. Een avondje posten aan de zijkant van deze afgesloten groeve leverde al snel bedelende jongen op en in de schemer flapte een adult over de groeve. Schitterend! Toch weer wat anders dan zo'n slapende adult overdag. Verder kwam ik nog een kortsnavelboomkruiper tegen en waren natuurlijk de nodige geelgorzen, geelpootmeeuwen, grote gele kwikstaarten, patrijs en nog een familie grauwe klauwier van de partij. 

Groeve 't Rooth

Grauwe klauwier

Ook qua zoogdieren was het onverwachts nog leuk, want toen ik vanwege de zinderende hitte in het Limburgse land de parasol open wilde draaien, bleek daar een vleermuis onder te hangen. Dat bleek zowaar een ingekorven vleermuis, een zeldzame soort in ons land met alleen een aantal grote kolonies in Zuid-Limburg! Dat bracht me op het idee om ook een andere specialist van Zuid-Nederland op te zoeken, namelijk grijze grootoorvleermuis. In de kerk van Berg- en Terblijt zouden ze moeten zitten, en toen ik daar op een avond na zonsondergang was kwamen ze inderdaad uit de kerk gevlogen. Schitterend om te zien! Anderhalf uur rondrijden door het Vijlenerbos leverde overigens geen wilde kat en zelfs ook geen das op... In deze tijd van het jaar zullen die laatste zich met name in het maïs ophouden en daardoor lastiger te zien zijn. Een korte zoektocht in dat bos leverde op een middag al wel snel hazelmuis op. Een schitterend muisje wat ik nog niet eerder zag! 

Ingekorven vleermuis

Hazelmuis

Berg en Terblijt

Wat de vlinders betreft zag ik ook de Limburgse specialiteiten eerder en helaas waren de bleek blauwtjes bij Heerlen, die daar een week eerder waren ontdekt, verdwenen. Wel liep ik nog tegen een staartblauwtje aan, eerst nog een echte zeldzaamheid en nu lijkt deze soort echt de provincie te hebben gekoloniseerd. Op dezelfde plek, net onder Valkenburg, vond ik zowaar ook nog een lichtgroene sabelsprinkhaan. Ook een soort die oprukt, maar echt grote populaties zijn er naast de plek bij Slenaken niet. Her en der duiken individuen op, maar ik sluit niet uit dat de soort toch wel wat wordt onderschat. Dit is al het tweede exemplaar dat ik vind na eentje een paar jaar geleden, en zo vaak kom ik niet in de provincie. Ook de populatie rosse sprinkhanen, één van de twee plekken in het land, bij Walem bezocht ik nog. Leuke beestjes met die witte topjes aan de antennes. Verder hoorde ik nog wat boomkrekels, bleken gouden sprinkhanen echt overal te zitten en kwam ik nog een kalkdoorntje tegen. 

Lichtgroene sabelsprinkhaan

Rosse sprinkhaan

Kalkdoorntje

En dan de plantjes. Ik zag totaal liefst 28 nieuwe soorten, variërend van saaie rozen (kraagroos, kleinbloemige roos, hondsroos) tot schitterende bloeiende planten zoals kranssalie. In het Ravenbosch bij Valkenburg zag ik op de bekende bleke zowel schubzegge als gele zegge, waarbij ik van de laatste soort ook nog een andere groeiplaats bezocht. In het Geulhemmerbos zag ik wilde weit (helaas al helemaal uitgebloeid) en is ook een bekende groeiplaats van berghertshooi aanwezig. Die laatste was ook uitgebloeid, maar wel mooi om die op zo'n typische plek (op en kale rotswand) te zien. Ook berggamander, een échte specialiteit van Zuid-Limburg met maar één groeiplaats, is zo'n soort van kale bergwanden en ook deze zag ik. 

Gele zegge

Berghertshooi

Boshavikskruid was nog een algemene soort die ik nooit zag, maar verder in het land maar sporadisch voorkomt. Ook mee afgerekend dus. Op wat kalkgraslandjes zag ik nog breed fakkelgras, tengere veldmuur, bosboterbloem en kalkwalstro, maar de meeste van deze soorten waren al uitgebloeid. Dat gold ook voor geelgroene en bruinrode wespenorchis. De enige orchideeën nog in deze tijd van het jaar die te zien zijn, maar ook beide zeldzaamheden met maar één of een enkele groeiplaats waren uitgebloed. Anders was dat met kleine bergsteentijm (Simpelveld) en bergsteentijm (Sint Pietersberg) die juist mooi in bloei stonden. Op de laatste plek zag ik ook nog malrove en bleke bermzegge, soorten die daar redelijk algemeen voorkomen. Ten slotte waren het nog wat soorten verspreid door de provincie: lancetbladige basterdwederik, kranssalomonszegel, prachtanjer, vlottende waterranonkel, weideklokje, spits havikskruid, ruwe dravik en stofzaad. 

Kalkwalstro

Geelgroene wespenorchis

Stofzaad

Prachtanjer

Kranssalomonszegel

Al met al een schitterend weekje in Zuid-Limburg! 

Kleine bergsteentijm