Twee weekjes in Oostenrijk

De afgelopen twee weken ben ik op vakantie geweest in Oostenrijk, in Tirol. Voor mij het eerste bezoek aan de Alpen, en het viel niet tegen! In de Alpen zitten een paar soorten die we hier in Nederland niet hebben, dus daar was de hoop en de focus op gevestigd. Verder heb ik uiteraard ook nog de nodige vlinders en sprinkhanen op de foto gezet, maar de vogels hadden wel de voorkeur. De verwachtingen waren hoog gespannen, maar uiteindelijk bleek het nog niet mee te vallen om de typische soorten van de berg te vinden. Uiteindelijk is het toch aardig gelukt. 

De heenreis begon in ieder geval goed, want bij een tussenstop bij een Duitse benzinepomp bleek een kolonie bijeneters aanwezig, vloog een wielewaal over en hingen wat Europese kanaries rond. Leuk! 

Bijeneter

Ons huisje in Oostenrijk stond op bijna 1300 meter, dus nog onder de boomgrens, maar toch al aardig op hoogte. De omgeving bestond uit naaldbos (fijnspar) en vooral ook veel weilandjes. In het open gebied zaten hier en daar wat grauwe klauwieren en in de bosrand kwam ik regelmatig bergfluiters tegen. Schitterend! Ook notenkrakers waren algemeen in het bos, maar rond de boomgrens waren de aantallen het hoogst. In het dal heb ik ze maar zelden gezien en ook echt tamme exemplaren ben ik overigens ook niet tegen gekomen. 

Notenkraker

Zwarte roodstaarten kwam je daarentegen wel echt overal tegen. Bovenop de bergen en in de dorpjes in de dalen. Ook vlogen in elk dorp wel rotszwaluwen rond, die zich goed lieten horen en zien. Op sommige plekken werden de jongen nog volop gevoerd. Alpengierzwaluw ben ik daarentegen nergens tegengekomen, ook niet in Innsbruck wat wel eens stad is waar ze zouden moeten zitten. 

Rotszwaluwen

Het vogelen boven de boomgrens was over het algemeen het leukst, maar de echte leuke soorten warend aar toch wel uiterst schaars. Waterpiepers zag je eigenlijk wel overal boven de boomgrens, nooit eronder. Erg leuk natuurlijk om deze wintergast uit Nederland nu eens in de broedgebieden te zien! De ouders waren nog volop aan het voeren, alhoewel er ook al de nodige jonge rondvliegen. Over zo'n twee maandjes zullen de eerste weer in Nederland arriveren. Nog zo'n 10 exemplaren kon ik controleren op kleurringen, maar helaas. Had wel bijzonder geweest om een 'eigen' vogel in de Alpen tegen te komen natuurlijk. Verder waren op sommige plaatsen ook tapuiten nog redelijk algemeen boven de boomgrens. 

Broedgebied van waterpiepers

Alpenheggenmus ben ik één keer tegengekomen, boven de 3000m waar een kabelbaan op de top van een berg uitkomt. In een landschap van alleen maar steen (met natuurlijk wel veel bloeiende planten), lukt het kennelijk toch om de jongen groot te krijgen. Sneeuwvink ben ik ook slechts één keer tegengekomen, alhoewel ik deze wel vaker had verwacht. We zijn met meerdere kabelbanen naar boven gegaan en ook bij bergrestaurants op hoogte geweest, waarvan wordt gezegd dat sneeuwvinken daar regelmatig rondhangen. Dat viel dus tegen, maar op één plek was een nest aanwezig in een kabelbaan en waren de ouders nog volop aan het voeren. Erg leuk! 

Sneeuwvink

Alpenkauw was ook zo'n soort die ik algemener had verwacht. We zijn op één plek twee keer een flinke (waarschijnlijk dezelfde) groep tegengekomen van wel meer dan 100 exemplaren. Deze lieten zich daar wel erg mooi zien en ok horen, met hun opvallende roep. 

Alpenkauw

Vier keer zagen we een steenarend, eenmaal zelfs twee bij elkaar. Deze soort leek wat dat betreft vrij makkelijk waar we zaten. Het blijft natuurlijk een gave soort! Lammergier is ook een bewoner van de Alpen, maar in Oostenrijk zitten ze maar op enkele specifieke locaties. Niet waar wij zaten in ieder geval. 

Steenarend

De soort die ik misschien wel het liefst wilde zien was citroensijs. Volgens de boekjes komen die al voor vanaf 700 meter en zou je zodoende overal wel tegen kunnen komen. Dat bleek flink tegen te vallen en ook als ik de waarnemingen op internet doornam waren die toch vooral gedaan op hoogte en aan de bovenkant van de boomgrens. Toen we na 1,5 week nog niet tegen deze soort waren aangelopen toch maar achter een melding aangegaan van enkele jaren terug bij een kabelbaan in de buurt. Daar lukte het vervolgens wel en kwamen we een groep van tientallen exemplaren tegen. Tijdens een rondwandeling hoorde ook nog twee keer een exemplaar roepend overkomen, zodat bleek dat daar de soort toch wel algemener was. Ook hoorde we hier nog een beflijster, een soort die we ook verder nergens hebben waargenomen. 

Citroensijzen

Voor rotskruiper heb ik nog een keer een uurtje tevergeefs gepost bij een wand waar de dag ervoor een waarneming was gedaan. Ook elders kwam ik deze lastige soort in de Alpen niet tegen. Ook Alpensneeuwhoen hebben we niet gezien, maar omdat ik die al heb ik Schotland en IJsland ook geen extra moeite voor gedaan. Alpenkraai komt eigenlijk niet voor in Oostenrijk, dus al met al zeker niet ontevreden met de waargenomen soort! 

Voor vlinders ben ik niet speciaal naar goede plekken gegaan, maar tijdens de wandelingen zie je ook al van alles. Lang niet alles lukt om te determineren/fotograferen, maar uiteindelijk toch wel wat leuke soorten gezien. Met name de erebia's zijn lastig om te determineren, maar op veel plekken waren dit wel de meest voorkomende vlinders. Soorten die ik tegenkwam (voor zover correct gedetermineerd...) waren bijvoorbeeld gewone glanserebia, marmererebia, donkere erebia, zomererebia en bergerebia. 

Gewone glanserebia

Ook parelmoervlinders waren natuurlijk van de partij, en opvallend was om veel duinparelmoervlinders tegen te komen. Een soort die in Nederland enkel in de duinen voorkomt, maar elders natuurlijk wijder verspreid is. Soorten als titania's parelmoervlinder, herdersparelmoervlinder, bosrandparelmoervlinder en purperstreepparelmoervlinder waren ook nog van de partij. Grote parelmoervlinder en bosparelmoervlinder waren het meest talrijk. 

Bosrandparelmoervlinders

Titania's parelmoervlinder

Herdersparelmoervlinder

Het fotograferen van blauwtjes viel niet mee, zeker niet midden op de dag, maar uiteindelijk zag ik nog wel een witstreepblauwtje, vals heideblauwtje en met name veel bleek blauwtjes. Overige leuke vlinders waren nog apollovlinders, die dan weer niet op de foto wilden, rotsvlinder, alpenhooibeestje, roodstreephooibeestje en westelijk spikkeldikkopje. 

Rotsvlinder

Bleek blauwtje

Roodstreephooibeestje

Ook leuke sprinkhanen kwam ik nog op tegen. Wrattenbijters waren bijvoorbeeld algemeen, maar ook soorten als laddersprinkhaan en de schitterende grote bandsprinkhaan lieten zich op verschillende plekken zien. Bergbramensprinkhanen waren ook regelmatig te horen, één keer vond ik bleekgroene sprinkhaan en diverse keren ook kleine goudsprinkhaan. Hoger op de bergen kwam ik ook nog bergsprinkhanen tegen, wat volgens mij gewone en groene bergsprinkhanen zijn. 

Wrattenbijter

Kleine goudsprinkhaan

Grote bandsprinkhaan

Gewone bergsprinkhaan

Groene bergsprinkhaan

Bleekgroene sprinkhaan

Bergbramensprinkhaan

Ten slotte nog de zoogdieren. Alpenmarmotten hoorden we regelmatig boven de boomgrens, maar slechts één keer heb ik er een aantal gezien. Leuke beesten! Eén avond heb ik vanuit een dal gezocht naar gemzen en steenbokken, met succes. Van gemzen vond ik tientallen exemplaren op een berghelling, maar kon ik slechts twee steenbokken hoog vinden. Desalniettemin lukten deze typische bergbewoners dus ook! 

Gemzen